Page 14 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 14
13
Trong mặt khách quan của tội phạm bao gồm nhiều dấu hiệu, nhƣng
khoa học luật hình sự chỉ căn cứ vào hai dấu hiệu hành vi và hậu quả để phân
chia giai đoạn cố ý thực hiện tội phạm.
Đối với cấu thành tội phạm vật chất, để xác định giai đoạn thực hiện tội
phạm cần căn cứ vào dấu hiệu hành vi khách quan, dấu hiệu hậu quả của tội
phạm và dấu hiệu mối quan hệ nhân quả giữa hành vi khách quan với hậu quả
của tội phạm. Đối với cấu thành tội phạm hình thức, chỉ cần căn cứ vào hành
vi khách quan đƣợc mô tả trong cấu thành tội phạm. Đối với cấu thành tội
phạm cắt xén, chỉ cần dựa vào việc ngƣời phạm tội có những hành vi bất kỳ
nhằm thực hiện hành vi khách quan của cấu thành tội phạm.
II. CÁC GIAI ĐOẠN CỐ Ý THỰC HIỆN TỘI PHẠM CỤ THỂ
1. Giai đoạn chuẩn bị phạm tội
a. Khái niệm chuẩn bị phạm tội
Bộ luật hình sự năm 2015 đã có những sửa đổi, bổ sung về chế định
chuẩn bị phạm tội bảo đảm đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm
trong tình hình mới. Cụ thể, Điều 14 Bộ luật hình sự 2015 quy định:
“1. Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc
tạo ra những điều kiện khác để thực hiện tội phạm hoặc thành lập, tham gia
nhóm tội phạm, trừ trường hợp thành lập hoặc tham gia nhóm tội phạm quy
định tại Điều 109, điểm a khoản 2 Điều 113 hoặc điểm a khoản 2 Điều 299
của Bộ luật này”.
Nhƣ vậy, chuẩn bị phạm tội là một giai đoạn thực hiện tội phạm, trong
đó ngƣời phạm tội có hành vi tạo ra những điều kiện cần thiết cho việc thực
hiện tội phạm với lỗi cố ý trực tiếp, nhƣng chƣa bắt đầu thực hiện tội phạm
đó. Tất cả những gì chƣa đƣợc biểu hiện ra bên ngoài bằng những hành vi cụ
thể nhƣ âm mƣu, ý tƣởng, ý định phạm tội… thì không phải là tội phạm.
Chính vì vậy chuẩn bị phạm tội là giai đoạn đầu tiên của hành vi phạm tội do
cố ý đƣợc quy định trong Luật hình sự.
Khi thực hiện tội phạm với lỗi cố ý trực tiếp, ngƣời phạm tội nhận thức
đƣợc rằng những hành động chuẩn bị đƣợc tiến hành nhằm tạo điều kiện cho
việc thực hiện tội phạm và mong muốn tạo ra đƣợc những điều kiện đó để gây
ra hậu quả của tội phạm. Hành vi chuẩn bị phạm tội hợp thành thể thống nhất
với hành vi khách quan của tội phạm để gây ra hậu quả của tội phạm. Do đó,
cần phải đặt ra giai đoạn chuẩn bị phạm tội đối với những tội phạm này.
