Page 10 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN

9

2. Khái niệm và đặc điểm các giai đoạn cố ý thực hiện tội phạm

Hiện nay có nhiều quan điểm về khái niệm các giai đoạn cố ý thực hiện

tội phạm, có thể kể đến một số quan điểm sau:

Quan điểm thứ nhất, cho rằng các giai đoạn thực hiện tội phạm là các
mức độ thực hiện tội phạm cố ý, bao gồm chuẩn bị phạm tội, phạm tội chƣa

đạt và tội phạm hoàn thành.

Bên cạnh đó cũng có quan điểm cho rằng các giai đoạn thực hiện tội
phạm là các bƣớc phát triển theo một trình tự nhất định mà tội phạm trải qua

đƣợc thể hiện bằng việc thực hiện các dấu hiệu thuộc mặt khách quan của cấu
thành tội phạm tƣơng ứng với các mức độ khác nhau của việc thể hiện sự cố ý

phạm tội của chủ thể.

Cách hiểu phổ biến hiện nay, các giai đoạn thực hiện tội phạm là các
bƣớc trong quá trình cố ý (trực tiếp) thực hiện tội phạm bao gồm chuẩn bị

phạm tội, phạm tội chƣa đạt và tội phạm hoàn thành.

Các khái niệm nêu trên nhìn chung có khác nhau về cách diễn đạt, tuy
nhiên về cơ bản đã nêu đƣợc bản chất của các giai đoạn thực hiện tội phạm là

chỉ xảy ra đối với tội phạm có hình thức lỗi cố ý với các mức độ thực hiện ý
định phạm tội khác nhau và tƣơng ứng với nó thì hành vi phạm tội dừng lại ở
các giai đoạn phạm tội khác nhau. Trong các quan điểm trên thì quan điểm

thứ nhất đã lột tả chính xác về các giai đoạn thực hiện tội phạm khi nêu đƣợc
đặc thù của chế định này. Đó là: xảy ra với lỗi cố ý; là các mức độ thực hiện ý

định phạm tội khác nhau; gồm 3 giai đoạn là chuẩn bị phạm tội, phạm tội
chƣa đạt và tội phạm hoàn thành (tất nhiên là không phải tội phạm nào cũng

phải trải qua đủ cả ba giai đoạn này mà tùy từng trƣờng hợp cụ thể mà hành vi
phạm tội có thể dừng lại ở giai đoạn khác nhau do nguyên nhân khách quan).

Quan điểm thứ hai có hơi trừu tƣợng, khó hiểu và chƣa chỉ ra đƣợc các

giai đoạn khác nhau của quá trình phạm tội là chuẩn bị phạm tội, phạm tội
chƣa đạt và tội phạm hoàn thành.

Vì vậy, khái niệm các giai đoạn cố ý thực hiện tội phạm hiểu theo quan

điểm thứ nhất là chính xác hơn cả, theo đó các giai đoạn cố ý thực hiện tội
phạm là các mức độ thực hiện tội phạm do cố ý, bao gồm chuẩn bị phạm tội,
phạm tội chƣa đạt và tội phạm hoàn thành.

Dựa vào khái niệm nêu trên có thể đƣa ra những đặc điểm cơ bản của
các giai đoạn thực hiện tội phạm nhƣ sau: