Page 22 - ปกเล่มโคลง.pdf
P. 22
- เอกสารประกอบการสัมมนา โคลงสุภาษิต พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว -
ในโคลงสุภาษิตบทนี้ ไก่ไม่รู้คุณค่าของพลอยซึ่งเปรียบเป็นสิ่งประเสริฐศรี ไก่จึง ติซ้ำ น้ำเสียงของผู้
ทรงพระราชนิพนธ์จึงดูเหมือนจะตำหนิไก่ตัวนั้นอยู่ด้วย เช่นเดียวกับความหมายของคำพังเพยที่ว่า ไก่ได้พลอย
ซึ่งมีน้ำเสียงตำหนิ ผู้ที่ไม่เห็นคุณค่าของสิ่งที่ตนเป็นเจ้าของ (กรมวิชาการ,2542,น.151)
2.เนื้อเรื่อง
2.1 สุนัขป่ากับลูกแกะ
่
โคลงบทนี้สรุปเรื่องในนิทานอิสปปกรณัม ชี้ให้เห็นคนพาลที่มีอำนาจย่อมจะทำร้ายผู้ออนแอกว่า ทั้ง ๆ
ที่ผู้นั้นหาความผิดมิได้ ฉะนั้นใครเอาอำนาจมาข่มขู่เราโดยไม่ยุติธรรม เรามักเปรียบว่า เหมือนสุนัขป่ากับลูก
แกะ โคลงบทนี้ว่า
ชาติกักขฬะดุร้าย สันดาน
คงจะหาสิ่งพาล โทษให้
ถึงจักกล่าวคำหวาน คำชอบ ก็ดี
หาญหักเอาจนได้ ดังข้อเขาประสงค์
2.2 กระต่ายกับเต่า
โคลงบทนี้ สรุปเรื่องในนิทานอิสปปกรณัม ชี้ให้เห็นโทษของความประมาทถึงจะเก่งกว่า ก็อาจแพ้ได้
เรื่องกระต่ายกับเต่านี้เป็นข้อเปรียบเทียบที่คนไทยนิยมยกย่องมากโคลงบทนี้ว่า
เชื่อเร็วแรงเรียวทั้ง เชาวน์ชาญ เชี่ยวแฮ
แม้นประมาทพละการ ก็ล้า
โฉดช้าอุตสาห์หาญ ท่อนหยุด ยั้งเฮย
ดังเต่ากระต่ายท้า แข่งช้าชนะเร็ว
(ทวีศักดิ์ ญาณประทีป,2530,น.168-169)
วิชา วรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน 21
