Page 29 - หลักสูตรวิชาป้องกันทุจริต
P. 29
ชุดวิชาที่ ๑
การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม
๑. สาเหตุของการทุจริตและทิศทางการป้องกันการทุจริตในประเทศไทย
้
็
ั
ก�รทุจริตเปนหนึ่งในประเด็นที่ทั่วโลกแสดงคว�มกังวล อันเนื่องม�จ�กเปนปญห�ที่มีคว�มซับซอน
็
ย�กต่อก�รจัดก�รและเกี่ยวข้องกับทุกภ�คส่วน เป็นที่ยอมรับกันว่�ก�รทุจริตนั้นมีคว�มเป็นส�กล
ำ
เพร�ะมีก�รทุจริตเกิดขึ้นในทุกประเทศ ไม่ว่�จะเป็นประเทศที่พัฒน�แล้วหรือประเทศที่ก�ลังพัฒน�
ก�รทุจริตเกิดขึ้นทั้งในภ�ครัฐและภ�คเอกชน หรือแม้กระทั่งในองค์กรที่ไม่แสวงห�ผลก�ไรหรือองค์กร
ำ
ำ
เพื่อก�รกุศล ในปัจจุบันก�รกล่�วห�และก�รฟ้องร้องคดี ก�รทุจริตยังมีบทบ�ทส�คัญในด้�นก�รเมือง
่
่
่
่
่
ม�กกว�ชวงที่ผ�นม� รัฐบ�ลในหล�ย ประเทศมีผลก�รปฏิบัติง�นที่ไมโปรงใสเท�ที่ควร องคกรระดับโลก
์
่
หล�ยองค์กรเสื่อมเสียชื่อเสียง เนื่องม�จ�กเหตุผลด้�นคว�มโปร่งใส สื่อมวลชนทั่วทั้งโลกต่�งเฝ้�รอที่จะ
ำ
ได้น�เสนอข่�วอื้อฉ�วและก�รประพฤติผิดจริยธรรมด้�นก�รทุจริต โดยเฉพ�ะบุคคลซึ่งด�รงต�แหน่ง
ำ
ำ
ระดับสูงต่�งถูกเฝ้�จับจ้องว่�จะถูกสอบสวนเมื่อใด อ�จกล่�วได้ว่�ก�รทุจริตเป็นหนึ่งในปัญห�ใหญ่ที่จะ
้
่
็
่
็
่
็
ขัดขว�งก�รพัฒน�ประเทศใหเปนรัฐสมัยใหม ซึ่งต�งเปนที่ทร�บกันดีว�ก�รทุจริตควรเปนประเด็นแรกๆ
ที่ควรให้คว�มสำ�คัญในว�ระของก�รพัฒน�ประเทศของทุกประเทศ
่
่
่
เห็นไดชัดว�ก�รทุจริตสงผลกระทบอย�งม�กกับก�รพัฒน�ประเทศ โดยเฉพ�ะอย�งยิ่งในประเทศ
่
้
ั
ิ
่
ที่กำ�ลังพัฒน� เชนเดียวกันกับกลุมประเทศในภูมิภ�คเอเชียแปซิฟกก็มีคว�มกังวลในปญห�ก�รทุจริตดวย
้
่
็
ำ
ั
่
้
้
่
่
เชนเดียวกัน โดยเห็นพองตองกันว�ก�รทุจริตเปนปญห�ใหญที่ก�ลังขัดขว�งก�รพัฒน�เศรษฐกิจ ก�รเมือง
และสังคม ให้ก้�วไปสู่รัฐสมัยใหม่ และควรเป็นปัญห�ที่ควรจะต้องรีบแก้ไขโดยเร็วที่สุด
ก�รทุจริตนั้นอ�จเกิดขึ้นได้ในประเทศที่มีสถ�นก�รณ์ ดังต่อไปนี้ ๑) มีกฎหม�ย ระเบียบ หรือ
ำ
ำ
ข้อก�หนดจ�นวนม�กที่เกี่ยวข้องกับก�รด�เนินก�รท�งธุรกิจ ซึ่งจะเป็นโอก�สที่จะท�ให้เกิดมูลค่�เพิ่ม
ำ
ำ
ำ
ำ
หรือก�ไรส่วนเกินท�งเศรษฐกิจ และโดยเฉพ�ะอย่�งยิ่งห�กม�ตรก�รหรือข้อก�หนดดังกล่�วมีคว�ม
ำ
ซับซ้อน คลุมเครือ เลือกปฏิบัติ เป็นคว�มลับหรือไม่โปร่งใส ๒) เจ้�หน้�ที่ผู้มีอ�น�จมีสิทธิ์ข�ดในก�ร
ำ
ใช้ดุลยพินิจ ซึ่งให้อิสระในก�รเลือกปฏิบัติเป็นอย่�งม�กว่�จะเลือกใช้อ�น�จใด กับใครก็ได้ ๓) ไม่มี
กลไกที่มีประสิทธิภ�พหรือองค์กรที่มีหน้�ที่ควบคุมดูแลและจัดก�รต่อก�รกระทำ�ใดๆ ของเจ้�หน้�ที่ที่มี
อำ�น�จโดยเฉพ�ะอย่�งยิ่ง ประเทศที่กำ�ลังพัฒน� ก�รทุจริตมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นได้อย่�งม�ก โดยไม่ใช่
เพียงเพร�ะว�ลักษณะประช�กรนั้นแตกต�งจ�กภูมิภ�คอื่นที่พัฒน�แลว ห�กแตเปนเพร�ะกลุมประเทศ
้
่
่
่
็
่
ที่กำ�ลังพัฒน�นั้นมีปัจจัยภ�ยในต่�งๆ ที่เอื้อหรือสนับสนุนต่อก�รเกิดก�รทุจริต อ�ทิ ๑) แรงขับเคลื่อนที่
ำ
อย�กมีร�ยได้ เป็นจ�นวนม�กอันเป็นผลเนื่องม�จ�กคว�มจน ค่�แรงในอัตร�ที่ต� หรือมีสภ�วะ
ำ
่
คว�มเสี่ยงสูงในด้�นต่�งๆ เช่น คว�มเจ็บป่วย อุบัติเหตุ หรือก�รว่�งง�น ๒) มีสถ�นก�รณ์หรือโอก�ส
ที่อ�จก่อให้เกิดก�รทุจริตได้เป็นจ�นวนม�ก และมีกฎระเบียบต่�งๆ ที่อ�จน�ไปสู่ก�รทุจริต
ำ
ำ
๓) ก�รออกกฎหม�ยและกระบวนก�รยุติธรรมที่ไม่เข้มแข็ง ๔) กฎหม�ยและประมวลจริยธรรมไม่ได้รับ
22 ชุดหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา (Anti - Corruption Education)