Page 106 - BookHISTORYFULL.indb
P. 106
ตัวอย่างหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทย
�
ตานาน เป็นเร่องราวท่มาจากการจดจาและเล่าสืบต่อกันมาเป็นเวลานาน
�
ี
ื
หลายช่วคน ก่อนท่จะได้มีการเรียบเรียงเป็นลายลักษณ์อักษร ตานานจึงมักรวมนิยาย
ี
�
ั
ิ
ื
ี
นิทาน คติชาวบ้านและส่งท่คิดและเช่อว่าเป็นข้อเท็จจริงหลายช่วงเวลาเข้าไป อาจกล่าวว่า
�
�
�
ี
ี
�
ตานานเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ท่เก่าแก่เช่นกัน ตานานท่สาคัญคือตานานของเมือง
�
�
ื
�
เช่น ตานานพิงควงศ์ เป็นเร่องราวของนครเชียงใหม่ ตานานเมืองหริภุญไชย ของเมืองลาพูน
ื
ตานานหิรัญนครและตานานสิงหนวัติกุมาร เป็นเร่องของการต้งถ่นฐานของคนไทย
ั
ิ
�
�
ในบริเวณลุ่มน�้ากก พงศาวดารนครศรีธรรมราช ในตอนต้นของภาคใต้ รวมทั้ง นิทาน
เรื่องท้าวฮุ่ง ท้าวเจือง ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ก็นับเป็นต�านานเช่นกัน
ั
�
ั
ี
ุ
่
�
สวนตานานเกยวกบปชนยวตถ และปชนยสถานทางพระพทธศาสนา เชน ตานาน
ุ
่
ี
ี
ู
่
ู
�
�
พระแก้วมรกต ตานานพระธาตุช่อแฮ ตานานพระธาตุจอมทอง ตานานพระธาต ุ
�
นครศรีธรรมราช ต�านานพระธาตุนครพนม แม้ “พงศาวดารโยนก” ของพระยาประชากิจ
กรจักร (แช่ม บุนนาค) ก็จัดเป็นต�านานเช่นกัน เพราะเรียบเรียงจากต�านานพื้นเมือง
ี
ิ
ื
ในภาคเหนือ แม้ว่าตานานส่วนใหญ่มีเร่องท่เป็นอิทธิฤทธ์ปาฏิหาริย์ แต่มีข้อเท็จจริง
�
ื
ทางประวัติศาสตร์แฝงอยู่ การใช้ตานานเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์เป็นเร่องค่อนข้างยาก
�
ผู้สอนประวัติศาสตร์พึงระมัดระวังอย่างยิ่ง
ี
่
จดหมายเหตชาวต่างชาต เป็นหลกฐานทางประวตศาสตร์ทมคณค่ายง ตงแต่
ั
ิ
ิ
้
ั
ี
ุ
่
ิ
ั
ุ
ี
ี
ุ
พทธศตวรรษท่ ๘ ชาวต่างชาติท่เป็นพ่อค้าและนักเดินทางได้สืบค้นสภาพบ้านเมือง
ในดินแดนท่ตนเดินทางมาถึง เช่น รายงานของนักภูมิศาสตร์ชาวกรีก ช่อ พโทเลมี ทูตชาวจีน
ื
ี
พ่อค้าชาวอาหรับและเปอร์เซียและชาวตะวันตกในราวพุทธศตวรรษท่ ๒๑ เป็นต้นมา
ี
ท้งโปรตุเกส ฮอลันดา อังกฤษ ฝร่งเศส โดยเฉพาะรายงานของการค้าของบริษัท
ั
ั
ชาวตะวันออก จดหมายเหตุเหล่าน้ หลายเล่มได้ถูกแปลเป็นภาษาไทยแล้ว ผู้สอนประวัติศาสตร์
ี
ควรสะสมไว้เป็นเคร่องมือสาหรับจัดกิจกรรมการเรียนรู้ประวัติศาสตร์
ื
�
พงศาวดาร หมายถึง การบันทึกเร่องราวในอดีตภายใต้การอุปถัมภ์ของผู้ปกครอง
ื
ส่วนใหญ่เป็นพงศาวดารแบบพุทธศาสนาลังกาวงศ์เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์
ี
ท่มีลักษณะการเขียน โดยอาศัยประวัติพระพุทธศาสนาเป็นแกนเร่อง ย้อนไปถึงสมัย
ื
ก่อนพุทธกาลที่ส�าคัญ เช่น หนังสือมูลศาสนา(ราวพุทธศตวรรษที่ ๒๑) ชินกาลมาลีปกรณ์
เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีพงศาวดารท้องถิ่น และประเทศเพื่อนบ้าน เช่น พงศาวดารเมือง
นครเชียงใหม่ พงศาวดารเมืองพัทลุง พงศาวดารเมืองสงขลา พงศาวดารเขมร เป็นต้น
104
