Page 64 - Olasılıksız
P. 64
anladıkları için, bir yandan da söyleniyorlardı. "Tamam, o zaman bizim aynı günde doğmadığımız
konusunda iddiaya girmeni istesem bunu kabul ederdin herhalde, değil mi?"
"Evet."
"Bu akıllıca bir iddia olurdu; büyük bir olasılıkla da kazanırdın. Benim doğum günüm 9 Temmuz.
Seninki ne?"
"18 Ekim."
"İşte. Demek ki aynı günde doğma olasılığımız 365'de 1; doğmama olasılığımız ise 365'de 364'tû.
Şimdi de bu sınıftaki başka hiç kimseyle doğum gününün aynı olmama olasılığının ne olduğunu söyle
bana."
Caine bir an için düşündü, sonra başını kaldırdı. "Yüzde 14.9."
"Doğru, peki bu sonuca nasıl vardığını açıkla." "Eğer sınıfta herhangi biriyle aynı günde doğmuş
olma olasılığımı hesaplamak istersek, ilk önce sınıftaki 59 kişiyle aynı günde doğmadığım olasılığını
hesaplamam gerekir. Yani (364/365). Bu da sınıftaki herhangi biriyle aynı günde doğmadığım hesabını
59 kere kendiyle çarpmak demek."
Caine konuşurken Doc yazıyordu.
Olasılık (herkesin farklı bir günde doğduğu) - (364/365)
= %85.1
"Bu yüzden de," diye devam etti Caine, "bu sınıftaki kimseyle aynı günde doğmadığımın olasılığı
yüzde 85.1'se, o zaman aynı günde doğduğum olasılığı da yüzde 14.9'dur."
Olasılık {aynı gün) =1I- olasılık (farklı gün) = %100-%85.1 = %14.9
"Mükemmel," dedi Doc. "Herkes anladı mı?" Doc'un yazdığı işlemleri defterlerine geçiren
öğrenciler başlarını salladılar.
"Şimdi geriye dönelim bakalım. Seninle aynı günde doğmadığımızı biliyoruz. Peki, ikimizin de bu
sınıfta başka hiç kimseyle aynı günde doğmamış olma olasılığı nedir?"
Caine boğazını temizledi. "İlk önce benim kimseyle aynı günde doğmadığım olasılığını hesaplarız
- bunun %85 olduğunu biliyoruz zaten- sonra da aynı hesabı sizin için yaparız, ayrıca aynı günde
doğmadığımızı da dikkate alırız."
"Dur, çok çabuk ilerledin," dedi Doc dalga geçer gibi. Elindeki tebeşiri Caine'e fırlatınca, Caine
düşünmeden uzanıp bunu kaptı. "Gel de burada göster ne demek istediğini."
Herkes dönüp Caine'e baktı. Elleri terlemişti ve kalbi hızla, çarpıyordu, ama kendini zorlayıp
ayakta durdu. Sınıfın önüne doğru yürürken sanki attığı her adım yıllar alıyordu. Ama tahtaya
yaklaştıkça kendine olan güveni de artıyordu sanki. Sonunda tahtaya vardı ve daha önce defalarca
yaptığı gibi sınıfın önünde durdu. Gözlerini kırpıştırdığında dünyası allak bullak olmadı. Dr. Kummar'ın
ilacı işe yaramıştı. Ait olduğu yerdeydi.
Peki," dedi Caine sınıfa dönerek. "Ne diyordum... evet. Doc'un ve benim doğum günlerimiz aynı
gün değil. Bizimle aynı günde doğmuş başka birinin olma olasılığını hesaplamak için, ilk önce Doc'un
sınıftaki başka biriyle aynı günde doğmuş olma olasılığının ne olduğunu hesaplamak gerekir."
"Biraz önce yaptığımız hesabı yapıyoruz, ama bu sefer 363i 364'e bölüyorum. Neden? Çünkü
Doc'un benimle aynı günde doğmadığını biliyoruz zaten. O zaman bir günü eledim. Bunu da 58 kere
kendisiyle çarpıyorum çünkü onu sınıftaki geri kalan 58 kişiyle ele alıyorum, 59'uncu benim."
"Bu yüzden de Doc'un sınıfta başka herhangi biriyle aynı günde doğmamış olma olasılığı yüzde
85.3."
Olasılık (Doc- farklı bir günde) = (363/364)
= %85.3
Saklı Kütüphane 64 www.e-kitap.us