Page 5 - Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Olanakları

Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Burçin ESER, Pınar ÇELİK
Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Olanakları Ahmet ÇAY, Dilşad AKGÜMÜŞ

Tablo 2. Tekstil liflerinin çevresel etkileri açısından sınıflandırması (MADE-BY) [24]

Sürdürülebilir yaşam için doğal kaynakların yeterli da, insanlar çevreye doğal sistemlerin dengeleyeme-
şekilde kullanılması büyük önem taşımakta olup, yeceği hızlarda ve miktarlarda bu maddeleri sal-
doğal kaynak oluşum ve tüketim hızlarının da sür- maktadır [25, 26].
dürülebilirliğe uygun olması gerekmektedir. Birleşmiş Tüketimin, küresel anlamda çevresel dönüşüme etki-
Milletler Çevre Programı (The United Nations Envi- lerinden bir diğeri ise doğal kaynakların tükenmesidir.
ronment Programme – UNEP), 2011 yılı raporunda Mevcut üretim ve tüketim yapısında, yenilenebilir
doğal kaynak tüketim hızının 2050’ye gelindiğinde veya yenilenemeyen kaynakları kullanmadan üretmek
şimdiki tüketim hızından üç kat daha fazla olacağını ve tüketmek mümkün değildir. Üretimde proseslerin
öngörmüştür [12]. Dünyayı en fazla kirleten sanayi- gerçekleştirilebilmesi için enerji kaynağı olarak fosil
lerden biri olan tekstil ve hazır giyim sektöründe de yakıtlar (örn. kömür, benzin, doğal gaz) ve ürünlerde
giderek artan bu sorunun çözümü için, sürdürülebilir kullanılacak hammaddeler (örn. petrokimyasallar)
malzemelerin ve üretim yöntemlerinin kullanılması gibi doğal kaynaklara ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca
önem taşımaktadır. Bunun için konvansiyonel doğru- birçok durumda ürünlerin tüketiminde de doğal
sal malzeme akışı yerine döngüsel malzeme akışı kaynaklar gerekmektedir. Gerek yenilenebilir gerekse
benimsenmeli ve geri dönüştürülmüş liflerin kulanı- yenilenemeyen kaynakların tüketimi, bölgesel ve
mına yönelinmelidir. küresel ölçekte çevresel değişimlere sebep olmaktadır.
Üretim ve tüketim, ortaya çıkardığı atıklar ve doğal
3. TEKSTİL ATIKLARI VE ATIK kaynakların tükenmesi nedeniyle, çevresel değişimin
YÖNETİMİ STRATEJİLERİ insan kaynaklı en önemli sebebidir [25, 26].

Dünyada ürün ve hizmetlerin tüketiminin, çevresel Günümüze kadar tekstillerin üretimi ve kullanımının
değişim üzerinde temelde iki etkisi söz konusudur. çevresel etkileri üzerine çok sayıda araştırma gerçek-
Bunlardan birincisi tüketim sonucunda kirliliğin ve leştirilmiştir. Bu araştırmalar çoğunlukla üretim aşa-
atık oluşumunun artması, ikincisi ise doğal kaynak- masında kullanılan kimyasalların zararlarının azaltıl-
ların yok olmasıdır [25]. Gerek ürünlerin üretimi sıra- ması, üretime yönelik endüstriyel standartların oluştu-
sındaki prosesler, gerekse ürünlerin tüketilmesi kirli- rulması ve tekstillerin temizlenmesine ilişkin daha
liğe sebep olmaktadır. Her ne kadar Dünyanın doğal sürdürülebilir yöntemlerin uygulanması üzerine yo-
sistemleri doğaya salınan kirleticileri absorbe ederek, ğunlaşmış, ancak tekstillerin imha edilmesinde sürdü-
dengenin belirli bir seviyede tutulmasını sağlıyorsa rülebilirliğin sağlanması konusuna odaklanılmamıştır.

Cilt (Vol): 23 No: 101
Journal of Textiles and Engineer Tekstil ve Mühendis
SAYFA 47