Page 8 - Okuma Kültürü_Kültür ve Edebiyat Bülteni_Neat

31 MART 2025 / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI / 5 OKUMA KÜLTÜRÜ

Okuma Türleri ve Faydaları-2

5. Göz Atarak Okuma Faydaları:
Bu tür okumada, eser hakkında genel bir düşünce edinmek  Metinden aldığınız bilgiyi ve metinle ilgili
esastır. Bu yüzden eserin sadece içindekiler bölümüne, kimin fikirlerinizi organize etmenizi sağlar.
tarafından yazıldığına şöyle bir bakılır. Bu okuma biçimine,  Metne daha iyi odaklanmanızı ve metinle bağ
ayaküstü okuma da denmektedir. Tam bir anlama ve algılama kurmanızı sağlar.
söz konusu olmadığından, okunan eser hakkında da kesin bir  Gelecekte, okuduğunuz ve önemli bulduğunuz bir
düşünce oluşmaz. bilgiyi kolayca tekrar bulmanızı sağlar.
 Okurken, okuduklarınız hakkında eleştirel
Göz atarak okumada ilgi ve dikkatin önemli bir yeri vardır. düşünme becerinizi geliştirir.
Söz gelimi bu konuda yapılacak eğitimde öğrencilere, bir  Okuduklarınız hakkında bir sonuca ulaşmanızı ve
kitap belli bir süre gösterildikten sonra, kitabın yazarının kim ana fikri daha net çıkarmanızı kolaylaştırır
olduğu, kapağının şekli ve rengi ile ilgili sorular sorularak,  Eğitim için okuduğunuzda derse hazırlıklı olmanız
onların göz atarak okumanın önemini kavramaları sağlanmış için bir temel oluşturmayı destekler.
olur.  Sınav veya ödev hazırlığınızda daha güçlü
materyallere sahip olmanızı sağlar.
6. Gözden Geçirerek Okuma (Süzerek Okuma)
Bu okumanın göz atarak okumadan farkı, sadece belli bir
konuya dikkat edilmesidir. Söz gelimi bir antolojide sadece 9. Eleştirel Okuma
kahramanlık şiirlerine dikkat edilerek okuma bu türden bir Eleştirel okuma, okunan metin üzerinde düşünme,
okumadır. sorgulama sonrasında bir yargıya ulaşılan okuma türüdür.
Okur metinle etkileşim içindedir ve bunun sonucunda
Gözden geçirmede, belli bir konu ve kavramın aranması esas özgün bir bakış açısına ulaşır. Eleştirel okuyucular,
alınır. Bunun için, diğer konu ve kavramlara dikkat edilmez. okuduklarını çözümler, yorumlar, kavrar, sorgular,
Gözden geçirme ile ilgili yapılacak uygulamalarda, belli bir eleştirir, değerlendirir.
metin kısaca gözden geçirildikten sonra, buna yönelik
sorularla, gözden geçirme ile elde edilmesi gereken bilgilerin Faydaları:
neler olabileceğine dikkat çekilmiş olur.  Daha iyi ve daha zeki bir okuyucu haline gelirsiniz
 Okuduğunuzu daha derin bir düzeyde anlarsınız
Kimi zaman daha önce okunmuş bir metni yeniden okumak  Okuduklarınızı daha fazla hatırlarsınız
için de bu yöntem kullanılır. Hemen her alanda öğretim için  Okuduklarınıza körü körüne inanmanızı ve kabul
kullanılan bir okuma ve öğrenme yöntemidir. etmenizi engeller
 Yanlış argümanları, kanıtsız iddiaları, yanılgıları,
7. Tarayarak Okuma yanlış reklamları, sahte haberleri, propagandayı,
Okurun ihtiyacı olan bilgiye ulaşmak için çeşitli anahtar dolandırıcılıkları vb. tespit etmeyi kolaylaştırır.
sözcükler ya da varsa dizin ve kaynakça aracılığıyla metni  Eleştirel düşünme becerilerinizi geliştirir ve
taraması yoluyla gerçekleştirdiği okumadır. zekânızı keskinleştirir.
 Okuduğunuzdan maksimum değeri çıkarmanızı
8. Not Alarak Okuma sağlar
Okuma sürecinde okuyucuyu etkin kılan, edinilen bilgileri
hatırlamak ve dönüp tekrar kullanmak için saklamayı olanaklı 10. Tahmin Ederek Okuma
kılan bir okuma türüdür. Bir öğretim tekniği olarak öğretmenlerin öğrencileri
okuyacakları metne karşı ilgilerini uyandırmaya yönelik bir
Bu yöntem bir metni özetleme olarak da düşünülebilir. okuma türüdür. Öğretmen okuma sırasında öğrencilerin
Eleştirel okuma için başlangıç sürecidir. metni kavrama gücünü artırmak için merak uyandırıcı
Farklı format ve stratejilerle gerçekleştirilebilecek not alarak sorular yöneltir.
okuma, özellikle eğitim hayatı veya bir konu üzerine uzun
soluklu çalışmalardaki okumalar sırasında kullanılabilecek
etkin bir okuma tekniğidir.

 https://okuyayplatformu.com/okuma-tur-ve-teknikleri
 AYTAŞ Gıyasettin, Okuma Eğitimi, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/256384

SAYFA 8

Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Kültür ve Edebiyat Bülteni