Page 47 - นางสาวธนวรรณ ติรเมธา
P. 47
ุ
้
ื
่
primary หรอ secondary adrenal insufficiency พรอมทั้งหาสาเหต เพือการรกษาทเหมาะสมและม ี
ี่
ั
ิ
ิ
ึ
ิ
ประสทธภาพต่อไป ดังนั้นการวินจฉัยโรคจงต้องประกอบด้วย
ิ
่
่
ื
ี
ิ
ี
1. การซักประวัตผู้ปวย หรอผู้ใกล้ชด เกียวกับอาการทม ระยะเวลาทเร่มมอาการ โรคประจ าตัวอน ๆ ท ี่
ื
่
่
่
ิ
ี
ี
็
ุ
ิ
ผู้ปวยเปน ประวัตการใช้ยาทั้งแผนปจจบันและยาสมนไพร รวมทั้งผลตภัณฑ์เสรมอาหารทผู้ปวย
ุ
ิ
ั
่
ี่
่
ิ
รบประทาน เปนต้น
็
ั
2. การตรวจทางห้องปฏบัตการ ประกอบด้วย
ิ
ิ
็
ิ
์
ื
ี่
2.1 Basal hormone measurement เปนการวัดระดับ ACTH หรอคอรตโซล ทเวลา 8.00-9.00 น. โดยค่าปกต ิ
์
ั
ิ
ิ
ั
ิ
ของ ACTH น้อยกว่า 60 พิโคกรม/มลลลตร และคอรตโซลอยู่ในช่วง 7-25 ไมโครกรม/เดซลตรใน primary
ิ
ิ
ิ
์
ิ
adrenal insufficiency พบว่าระดับคอรตโซลจะต ากว่าปกต แต่มระดับ ACTH สงกว่าปกต ส าหรบใน
ี
ู
ั
ิ
่
ิ
์
ิ
ิ
secondary adrenal insufficiency พบว่าทั้งระดับคอรตโซล และ ACTH จะต ากว่าปกตทั้งสองค่า
่
็
2.2 ACTH stimulation test หรอ cosyntropin test เปนการตรวจเพื่อแยกประเภทว่าภาวะต่อมหมวกไต
ื
ี
่
็
ิ
็
์
ุ
์
บกพร่องเปนชนดใด โดยทสาร cosyntropin เปนอนพันธสังเคราะหของ ACTH จากต่อมใต้สมองส่วนหน้า
และมความสามารถในการกระต้นต่อมหมวกไตให้มการหลั่งฮอรโมนคอรตโซลได้คล้ายกับฮอรโมน
์
ี
์
ี
์
ิ
ุ
ื
่
ิ
่
ACTH ถ้าภาวะต่อมหมวกไตบกพร่องเกิดจากความผิดปกตของตัวต่อมหมวกไตส่วนนอกเอง เมอผู้ปวย
ี
ได้รบ cosyntropin จะไม่พบการเปลยนแปลงของระดับคอรตโซล ในทางตรงกันข้าม ถ้าความผิดปกต ิ
์
ิ
่
ั
่
ึ
ิ
ื
ั
่
ี
่
เกิดข้นทระดับ hypothalamus หรอ pituitary gland แต่ต่อมหมวกไตปกต เมอผู้ปวยได้รบ cosyntropin จะ
ื
ี
สามารถกระต้นให้มการหลั่งคอรตโซลจากต่อมหมวกไต? ท าให้ระดับคอรตโซลสงข้น
ึ
์
ิ
ู
ุ
์
ิ
่
ึ
ึ
ั
ี
3. การตรวจโดยการถ่ายภาพรงส ท าเพือหาต าแหน่งของพยาธสภาพว่าเกิดข้นทใด มพยาธสภาพเกิดข้นท ่ ี
ี
ิ
่
ี
ิ
อวัยวะอน ๆ เช่น pituitary gland hypothalamus หรอต่อมธัยรอยด์ (thyroid gland) หรอไม่ และพิจารณา
ื
ื่
ื
ลักษณะของพยาธสภาพทเกิดข้นว่าน่าจะเกิดจากสาเหตใด
ิ
ึ
ุ
่
ี
ั
การรกษา
ิ
ี
็
ิ
ั
แบ่งออกเปน 2 กรณคอ ภาวะต่อมหมวกไตบกพร่องชนดเฉยบพลัน และชนดเร้อรง
ื
ื
ี
1. ภาวะต่อมหมวกไตบกพร่องชนดเฉยบพลัน
ิ
ี
็
ึ
ิ
่
ื
ี
ื
ื
่
ี
่
1.1 การแก้ไขเบ้องต้น เนองจากผู้ปวยจะมภาวะความดันโลหตโซเดยมและน ้าตาลในเลอดต า จงจ าเปนต้อง
ู
ี
ี
แก้ไขภาวะดังกล่าวด้วยการทดแทนน ้า โซเดยมและกลโคส มข้อแนะน าว่าควรให้ normal saline หรอ
ื
