Page 413 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 413
่
1
ญาติโลกราชจะมาถึงอยู่แล้ว พวกแกตายหมดแน่ พอรี้พลทัพชาวใต้ได้ยินเช่นนั้นก็ถอยกลับไป หมื่นด้งไลตาม
ไปจนถึงเขาพิง (ปัจจุบันคือ เขาพลึงกั้นระหว่าง จังหวัดแพร่กับจังหวัดอุตรดิตถ์) กองทัพชาวใต้พ่ายไปพร้อมกับ
เสียหายอย่างหนัก
เหตุการณ์การรบข้างต้นนี้เห็นว่าหมื่นด้งนครทานนี้เก่งทั้งดานรบและเก่งทั้งการแต่งกลศึกเพื่อเอาชนะ
่
้
ข้าศึก
ครั้นแล้วเมื่อเสร็จศึกสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงแต่งตั้งเจ้าผู้ครองเมืองสองแควแทน
2
พระญายุทธิษเฐียรที่ไปสวามิภักดิ์เชียงใหม่ ดังในความของยวนพ่าย โคลงดั้น ในโคลงบทที่ ๙๑ ว่า
๏ จึงตั้งข้าเรื้องราช วังเมือง แลนา
แทนยุทธิษเฐียรคืน ครอบหล้า
ครั้นเสร็จจึงจอมเลือง โลเกศวร์
กล่นเกลื่อนพลช้างม้า คล่าวไคล
ื
จากโคลงบทนี้หมายถึงสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถได้แต่งตั้งให้ขุนนางจากกรุงศรีอยุธยาคอ
“พระราชวังเมือง” มาดูแลเมืองชัยนาท (สองแคว) ต่างพระเนตรพระกรรณ
๘. กองทัพล้านนาล้อมเมืองสองแคว
ใน พ.ศ. ๒๐๐๒ พระญาติโลกราชยกพลไปล้อมเมืองพิษณุโลกไว้เป็นเวลานานจนกระทั่งสมเด็จพระ
ื
บรมไตรโลกนาถปรารภกับพระมหาเทวี พระราชมารดา ถึงความเบื่อหน่ายที่ถูกล้อม พระมหาเทวีเตอนให้สงบ
อยู่ในเมือง ส่วนขุนเพชรรัตน์ทูลอาสาว่า ขอกำลัง ๖๐๐๐ นาย เพื่อจะออกไปโจมตีทัพเชียงใหม่ ซึ่งก็ทรง
ี
อนุญาต ครั้นขุนรามผู้เฒ่ารู้ข่าวก็เข้าไปทูลทัดทานว่าขุนเพชรรัตน์เก่งแต่คำพูด เมื่อให้กำลังพลตแหวกด่านไป
แล้วยากนักที่จะกลับมาช่วยสองแคว และยามเที่ยงคืนนั้นขุนเพชรรัตน์ก็นั่งเรือค่อยๆ ลอยไปตามกระแสน้ำ
ุ
ช่วยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถและพระอินทราชาหนีออกจากเมืองพิษณโลกสำเร็จ แล้วให้ตีกลองเป็น
สัญญาณเสมือนว่าเป็นทัพใหญ่
จนรุ่งเช้าพระญาติโลกราชเรียกตัวหมื่นด้งเข้าเฝ้า แล้วตรัสว่า ให้ตามตัวคนที่เฝ้าระวังด้านที่ข้าศึก
เล็ดลอดหนีไปได้นั้นมา พระองค์จะควักตาคนผู้นั้นเสีย หมื่นด้งก็ระบุนามนายทัพที่รับผิดชอบและทูลว่า “ข้า
ั่
แต่งหมื่นม้า หมื่นตาน หมื่นเสิม หมื่นพวกทาน หมื่นเวียงดิน หื้ออยู่เฝ้าแล ยามชาวใต้ล่องหนีนั้น มืดนักปานดง
1 อุดม รุ่งเรืองศรี และเกริก อัครชิโนเรศ, ๒๕๕๒, หน้า ๑๑๕ – ๑๑๖.
2 ฉันทิชย์ กระแสสินธุ์, ๒๕๑๓, หน้า ๑๕๑.
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๒๙
