Page 421 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 421
๑๑. สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถออกผนวช
บิณฑบาตขอเมืองเชลียง (เชียงชื่น) คืน
เหตุการณ์ต่อมาพระราชเทวี พระราชชนนีในสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถสวรรคตที่เมืองสองแคว มี
1
บรรยายใน ยวนพ่าย โคลงดั้น ในโคลงบทที่ ๗๕ ว่า
๏ ปางพระชนนิศสิ้น เสียสกนธ์
ยังพิมานสวรรค์แชรง ช่อแก้ว
แถลงปางไล่เมืองบน ทิศมาศ
ถวายแต่สรรเพชญแล้ว เลอศคุณ
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจึงว่าจะเสด็จออกผนวช ณ วัดจุฬามณี ซึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจา
้
ได้สร้างวัดจุฬามณียังเมืองพิษณุโลก ดังในพระราชพงศาวดารกรุงเก่าฯ ฉบับหลวงประเสริฐฯ ว่า “ศักราช
2
๘๒๖ วอกศก (พ.ศ. ๒๐๐๗) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถสร้างพระวิหารวัดจุฬามณี” ถัดมาในปี “ศักราช ๘๒๗
ระกาศก (พ.ศ. ๒๐๐๘) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจา ทรงพระผนวช ณ วัดจุฬามณีได้ ๘ เดือน แลวลาพระ
้
้
ผนวช” การเสด็จออกพระผนวชของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถนั้นทรงให้พระอินทราชาธิราชเป็นผู้สำเร็จ
ราชการเมืองแทน
ในการเสด็จออกผนวชของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ยวนพ่าย โคลงดั้น บรรยายความในโคลงบทท ี่
๗๖ – ๗๘ ว่า
3
๏ แถลงปางจอมนารถน้อม ใจหวัง
สละบาปแสวงบุญบท ที่แล้ว
ปางบุตรท่านเทาลัง กาทวีป
เชอญช่วยสงฆ์ผู้แผ้ว เกลศไกล
๏ แถลงปางแสดงดิพร บุญบง บาปนา
เออาศน์ไอสูริย์เสีย จรกล้าย
แถลงปางเมื่อพระทรง พระผนวช นั้นนา
งามเงื่อนสรรเพชญผ้าย แผ่นเกษม
1 ฉันทิชย์ กระแสสินธ, ๒๕๑๓, หน้า ๑๓๑.
ุ์
2 ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษกเล่ม ๑, ๒๕๔๒, หน้า ๒๑๖.
3 ฉันทิชย์ กระแสสินธ, ๒๕๑๓, หน้า ๑๓๒ – ๑๓๕.
ุ์
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๓๗