Page 558 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 558
นอกจากแผนที่“สยามประเทศไทย”สมัยรัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๓๒๘ โดย อานโตนิโอชาตตา
(Antonio Zatta) แล้ว ยังพบแผนที่ที่ปรากฏคำว่า “Metac” ในแผนที่ La Penisola delle Indie di là dal
Gange (ขนาด ๔๘๑ x ๓๕๐ มม.) โดย จิโอวานนี มาเรีย คาสสินี (Giovanni Maria Cassini) นักแผนที่ชาว-
อิตาลี แม้ผู้เขียนจะได้ระบุที่ด้านล่างของกรอบจารึกว่า “Roma Presso la Calcografia Camerale ๑๗๙๗”)
หรือพิมพ์ที่กรุงโรมโดย Presso la Caicografia Camerale ค.ศ. ๑๗๙๗ (พ.ศ. ๒๓๔๐)” แต่แผนที่ปรากฏครั้ง
แรก ๔ ปี หลังจากนั้น โดยรวมอยู่ในสมุดแผนที่ Nuovo atlante geografico universale ภาคที่ ๓ พิมพ์ครั้ง
แรกที่กรุงโรม ประเทศอิตาลี พ.ศ. ๒๓๔๔ (ค.ศ. ๑๘๐๑) ตรงกับปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า
จุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑
นี่เป็นแผนที่สยามแผ่นที่สองที่พิมพ์ในสมัยรัตนโกสินทร์ หรือ ๑๒ ปี หลังจากแผนที่ของอานโตนิโอ
ชาตตา (หมายเลข ๑๘) และเป็นแผนที่สยามที่งดงามที่สุดในยุครัตนโกสินทร์ ขอให้สังเกต “กรอบจารึก”
(cartouche) ตรงมุมซ้ายล่างที่มีลักษณะโรแมนติก แสดงภาพกำปั่นและเรือต่าง ๆ พร้อมทั้งภาพ “สตรีชาว
ยุโรป?” กำลังสูบกล้องยาอย่างแสนสำราญ ในขณะที่เด็กพื้นเมืองต้องทำงานขนถ่ายสินค้า ภาพนี้สะท้อนให้
เห็นถึงสถานะความสำคัญของการค้าทางทะเลของอุษาคเนย์ทั้งภาคพื้นทวีปและคาบสมุทร ดังที่เราจะเห็น
เกาะสุมาตรา ชวา และบอร์เนียว ตลอดจนช่องแคบมะละกา และซุนดา ในแผนที่ อนึ่งหลังจากยุคนี้ หรือตั้งแต ่
คริสต์ศตวรรษที่ ๑๙ (กลางพุทธศตวรรษที่ ๒๔) เป็นต้นมา การทำแผนที่ของชาวยุโรป จะไม่เน้นความงดงาม
ด้านศิลปะอีกต่อไป
อาณาเขตสยามในแผนที่ ทิศเหนือจรด Mevangfang (เมืองสวางคบุรี หรือเมืองฝาง และ
ั้
Metac (แม่ตาก) ทิศตะวันออกจรด Corazema (โคราชสีมา หรือ นครราชสีมา) และ Bassaye (ประแส ตง
ี่
ชื่อตามแม่น้ำประแสทไหลผาน ปัจจุบันคือ อำเภอแกลง ในจังหวัดระยอง) (แผนที่ “สยามประเทศไทย”สมัย
่
รัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๓๔๐ : ประมวลแผนที่ทางประวัติศาสตร์ ทางภูมิศาสตร์ การเมือง กับลัทธิอาณานิคมใน
อาเซียน – อุษาคเนย์, ๒๕๕๕, น. ๑๒๔)
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๗๒
