Page 6 - งานทดลอง
P. 6
ุ
ั
ิ
ั
วารสารวจยและพฒนาดานสขภาพ
ั
ี
ํ
ั
ุ
ั
สานกงานสาธารณสขจงหวดนครราชสมา
่
ั
่
ี
and decrease complication of volume จนกระทงหนวยไตทเหลอไมสามารถทางานชดเชย
ื
ํ
ํ
ี
overload. Moreover, that can diminish สวนทีเสยไปได ทาใหไมสามารถทําหนาทขจด
่
ั
่
ี
ื
ู
ั
้
ุ
health expenses and promote patient ของเสยได และเขาสโรคไตเรอรงระยะสดทาย
ี
better quality of life. (end stage renal disease: ESRD) รางกายจะมี
ี
้
ื
ํ
่
ี
ภาวะสะสมของเสย นา และเกลอแรทไมสามารถ
ํ
Keyword: Self–Management; Volume ขบออกได สงผลทาใหเกดภาวะยรเมย (uremia)
ี
ั
ิ
ู
ี
ํ
ั
้
ั
ํ
ิ
Overload; End–Stage Renal Disease; และภาวะนาเกนตามมา จาเปนตองไดรบการรกษา
ั
Hemodialysis ดวยการบําบดทดแทนไต ไดแก การผาตัด
ั
ปลกถายไต (renal transplantation: RT) การขจด
ู
ี
บทนา ํ ของเสยทางเยอบชองทอง (peritoneal dialysis:
ุ
่
ื
ื
ุ
้
ื
ั
ื
่
โรคไตเรอรงเปนปญหาสาธารณสข PD) และการฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม (hemo–
ี
ั
่
ํ
ึ
ั
้
ี
ทสาคญทวโลก รวมทงประเทศไทย จากการศกษา dialysis: HD) ซงการฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม
ึ
่
่
ี
ื
ั
ื
่
ิ
ุ
[5]
ี
ในสหรฐอเมรกา พบวา มความชกและอบตการณ เปนวิธีที่นิยมและเปนการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูง
ุ
ั
ั
ิ
่
ิ
เพมมากขน ประมาณ 20,000 รายตอป ในป การฟอกเลือดดวยเครื่องไตเทียมเปนการขจัดของเสีย
้
ึ
ั
้
พ.ศ. 2562 พบผูปวยโรคไตเรือรงระยะสุดทาย ที่คั่งคางในรางกายโดยใชเครื่องไตเทียมเพื่อดึงนํ้าและ
มากกวา 500,000 ราย ของประชากร สาหรับ ของเสียออกจากเลือดของผูปวย เพื่อชวยปรับสภาพ
ํ
[1]
ํ
้
ี
สถตผปวย ในประเทศไทยในแตละปมแนวโนม ของนาในเซลลและนานอกเซลลทผดปกตใหกลบมา
ิ
้
ํ
ิ
ี
ู
ิ
่
ิ
ั
ื
ํ
ั
ั
ิ
ู
้
่
ํ
ั
ี
่
ิ
่
เพมสงขนอยางตอเนอง ในป พ.ศ.2561 พบผปวย ทาหนาทไดปกต หลงการฟอกเลอดนาหนกตวของ
ู
ึ
ื
้
ึ
้
ู
้
ั
โรคไตเรือรงประมาณ 8 ลานคน เปนผปวยโรคไต ผปวยจะลดลงมากหรือนอยขนอยกบปริมาณนํา ้
ู
ั
ู
ุ
ึ
ั
เรอรงระยะสดทายมากกวา 100,000 คน และ ทดงออกจากผูปวย สวนปริมาณของเสียในเลือด
ื
ี
่
้
ึ
็
้
ื
ิ
มจานวนเพมขนรอยละ 15 – 20 ตอป ประมาณ จะลดลงใกลเคยงหรอสงกวาปกตเลกนอย แตอยางไร
ิ
ี
ู
่
[6]
ี
ํ
ั
็
ั
่
การในป พ.ศ.2564 จะมผปวยไตเรือรงระยะ กตามแมวาการรกษาโดยการฟอกเลอดดวยเครอง
้
ื
ื
ี
ู
ิ
่
ี
ี
ั
ี
สดทายในระบบเพมเปน 59,209 ราย [2] ไตเทยมจะใหผลดในการขจดของเสยและสารนา ้ ํ
ุ
โรคไตเรอรงเปนภาวะท ไตมการบาดเจบ ในรางกาย แตการรกษาดงกลาวกไมสามารถควบคม
็
ุ
ั
้
ี
ื
่
็
ี
ั
ั
ั
ิ
ึ
ั
้
ี
ิ
ื
ั
่
ู
ื
อยางเรอรง ซงอาจจะตรวจพบจากการตรวจพยาธ ระดบของเสยในเลอดใหอยในระดบปกตไดอยาง
่
ิ
วทยาของไต หรอมสงทบงชวามการบาดเจบของไต สมบรณ นอกจากนยงนามาซงภาวะแทรกซอนตาง ๆ
ึ
ี
่
่
้
ี
ิ
ี
ู
ี
้
็
ั
ํ
ี
ื
่
ํ
ิ
ํ
ั
้
จากการตรวจเลือด ตรวจปสสาวะ ตลอดจน มากมาย เชน ภาวะความดนโลหตตา ภาวะนาเกน
ิ
ื
ิ
การตรวจทางรงสวทยา หรอเมอมอตราการกรอง หวใจเตนผดจงหวะ การตดเชอ เปนตน
ั
ั
ี
่
ื
ั
ิ
ิ
ี
ื
้
ั
้
ของไต (glomerular filtration rate: GFR) ภาวะนําเกิน (volume overload)
นอยกวา 60 มลลลตรตอนาทตอพนทผวรางกาย เปนปญหาทพบบอยในผปวยทไดรบการฟอกเลอด
ู
่
ื
้
ี
ื
ิ
ิ
่
ั
ี
ี
ิ
ิ
่
ี
ื
1.73 ตารางเมตร นานอยางนอย 3 เดอน [3, 4, 5] ดวยเครองไตเทยม พบมากทสด รอยละ 4.5 – 24
ี
[7]
ี
่
ุ
่
ื
ิ
่
ึ
้
่
ิ
่
้
ี
มการทางานของหนวยไตลดลงตอเนองอยางชา ๆ เปนภาวะทีรางกายมีปรมาตรนํานอกเซลลเพมขน
ื
ํ
6 ปท 6 ฉบบท 2 (กรกฎาคม – ธนวาคม 2563)
ั
่
ี
่
ี
ั