Page 46 - STAV broj 160
P. 46
DRUŠTVO
uprava imenovala ga je na mjesto jerusa- svakom slučaju, tokom rata nije bilo većih “tlačiteljskog režima”, a u tom kontekstu
lemskog muftije Ipak, Al-Huseini je ubrzo antisemitskih ustanaka. Najgore nasilje “Hitlerovu ideologiju” smatra “najotrov-
postao jedan od najmoćnijih protivnika zabilježeno je u Iraku 1941. godine, kada nijim i najokrutnijim proizvodom ljud-
britanske vlasti i cionističke migracije u je gomila opljačkala jevrejske domove i skog uma”. Dakako, u Iranu su postojali
Palestini. Postoji mnoštvo informacija i trgovine i ubila gotovo 200 ljudi. klerici koji su gajili simpatije prema na-
studija o detaljima njegovog boravka u cističkoj Njemačkoj. Među njima je bio i
Berlinu 1941. godine. Međutim, te stu- Na sjeveru Afrike odgovor musliman- gorljivi Ayatollah Abu al-Kasem Kašani,
dije uglavnom precjenjuju muftijin utje- ske populacije bio je drugačiji. Neki su kojeg su Britanci uhapsili 1943. godine.
caj u Berlinu. On je bio strogo ograničen. bili ravnodušni, dok su se drugi, pak, so-
Muftija nije dobio ono po što je došao u lidarizirali sa svojim komšijama. Sultan Ipak, iranska se ulema u većini suz-
Berlin, konkretnu garanciju o tome da će Mohammed V iz Maroka podržao je i državala od političkih izjava.
Palestina biti neovisna. Njegovi su prijed- štitio svoje jevrejske podanike. U Alžiru
lozi prihvaćani samo ako su se poklapali su dijelovi islamske populacije pokazali Ali, ne treba zaboraviti na činjeni-
s interesima Nijemaca, ali je zato mufti- otvorenu solidarnost sa svojim jevrejskim cu da su saveznici strogo cenzurirali
ja obilato korišten u propagandne svrhe. komšijama. Ugledni islamski učenjak informacije i vijesti u toj regiji kako bi
Tayyib al-’Uqbi javno je pozvao na pre- anulirali njemačku propagandu. Lon-
SLUŠAOCI RADIJA BERLIN stanak napada na Jevreje, a i u Tunisu je don je kontrolirao neke od najmoćnijih
bila slična situacija. U Libiji muslimani radijskih postaja u regiji i učinkovito
Tokom govora na otvaranju tzv. Islam- nisu napadali svoje komšije tokom rata. pobijedio njemačke propagandiste.
skog središnjeg instituta u Berlinu 18. Čak se i u Egiptu muslimansko stanov-
decembra 1942. godine muftija je pozvao ništvo suzdržavalo nasilja, iako je u rat- Britanci su podijelili na hiljade
muslimane da se priklone njemačkoj stra- nim godinama došlo do pojačanja anti- letaka s tekstovima protiv Trećeg raj-
ni. “Časni Kur’an i Prorokova životna cionističkih osjećaja. ha. U onima dijeljenim 1941. godine
priča puni su dokaza o jevrejskoj bezna- upozoravaju muslimane na “bezbož-
čajnosti i njihovoj podmukloj, lažljivoj i Među slušaocima Radija Berlin u ne Nijemce” koji žele uništiti vjeru.
nepristojnoj prirodi i varljivom ponaša- Iranu bio je i mladi Ruhollah Musavi iz Washington je postupao slično. Tokom
nju, što je dovoljno da upozori muslimane grada Ghoma. Svake je večeri Musavi u operacija “Torch”, odnosno slijetanja
na njihovu sveprisutnu opasnost i nepri- svoju kuću primao brojne goste s kojima angloameričkih vojnika u Alžiru i
jateljstvo sve do kraja vremena.” Pozivi je slušao program na perzijskom jeziku Maroku, Amerikanci su ostavili letke
na nasilje nad Jevrejima izazvali su po- iz Berlina. Musavi, koji je kasnije postao koji su obavijestili muslimansku po-
miješane reakcije među muslimanima u poznat svijetu kao Ayatollah Homeini, pulaciju da su “američki sveti ratnici
Sjevernoj Africi i na Bliskom istoku. Na nije bio impresioniran njemačkim pro- stigli (...) kako bi se borili u velikom
lokalnoj razini, odnosi između Jevreja i gramom. Godine 1942. objavio je doku- džihadu za slobodu”. U konačnici,
muslimana često su bili složeni, ovisno o ment Prvo otkrivanje tajni, prvu političku hiljade muslimana borile su se pod
društvenim i političkim okolnostima, i ne raspravu u kojoj ne samo da oštro kritizi- britanskim i francuskim zapovjed-
može ih se jednostavno generalizirati. U ra antireligijsku polemiku već poziva na ništvom. Samo na sjeveru Afrike 134
uspostavu islamske države, govori protiv hiljade Alžiraca, 73 hiljade Maroka-
David Motadel naca i 26 Tunižana obvezalo se na
borbu protiv nacističke Njemačke
i kasnije su bili aktivno uključeni u
oslobođenje Evrope.
46 29/3/2018 STAV
