Page 54 - STAV broj 196
P. 54
DRUŠTVO
Prvi ustanik s područja
Bosne i Hercegovine
RIM SE
TRESAO
PRED
BATONOM
Nakon što je Baton održao svoj govor, Tiberije ga je pitao
zašto se odlučio na ustanak, na što je Baton odgovorio: “Vi
(Rimljani) ste krivi za ovo, vi ste poslali za čuvare vaših stada
ne pse ili pastire, nego vukove”
Piše: Jakub SALKIĆ brojnim znanstvenim radovima i u knjizi poluotoka, ta vladavina nije bila ni poštena
Rimski vuk ili ilirska zmija. Posljednja borba. ni pravedna. Iliri su bili nezadovoljni što
G jakub@stav.ba moraju Rimu plaćati poreze, po mizernim
eografski prostor koji zauzima Batonov ustanak zapravo i jeste po- cijenama prodavati svoje plemenite me-
današnja Bosna i Hercegovina sljednja bitka Ilira i Rimljana. Kraj tog tale, a zauzvrat dobijati ogorčenu borbu
kroz historiju je bio dijelom tri- ustanka označio je i kraj ilirsko-rimskih za preživljavanje, dok se svi ostali bogate
ju velikih carstava – Rimskog, ratova vođenih dugih 200 godina s ciljem na njihov račun. Uz to, bili su obavezni
Osmanskog i Austro-Ugarskog. Histo- da se Iliri pokore rimskoj vladavini. Bato- slati svoje mladiće u ratove koji ih se nisu
rija ovih prostora zapamtila je dvojicu nov ustanak bio je i posljednji pokušaj da ticali. Nezadovoljstvo rimskom upravom
ustanika koji su pokrenuli mase protiv Iliri dobiju svoju državu. Bila je to borba raslo je iz godine u godinu.
velikih carstava zbog kojih su se zatresli na sve ili ništa.
i sami svjetski centri tog vremena Rim i STRATEŠKI PREVID RIMLJANA
Carigrad. Bili su to Baton Dezitijatski i Nulte godine naše ere prostorom od
Husein-kapetan Gradaščević. Lamanša do Eufrata pod formalnim pla- Nulte godine naše ere, godine u kojoj
štom Rimske Republike kao neprikosnove- je na drugom kraju svijeta rođen dječak
Baton Dezitijatski jedna je od velikih ni vladar vladao je Gaj Julije Cezar August koji će zauvijek primijeniti svijet, jedan
ličnosti naše historije, iako se o njemu vrlo Oktavijan, posinak Julija Cezara. Nakon Ilir u tridesetim godinama života nije ni
malo zna. Nepoznavanju Batona i velikog stoljeća građanskih ratova i pustošenja, on znao da mu je sudbina namijenila da pro-
ustanka koji je on pokrenuo najviše smo je donio mir, konsolidirao i pripremio dr- mijeni tok historije Evrope.
sami krivi. Primjera radi, Francuska je žavu za novu fazu povijesne misije. Taj do-
“brendirala” ustanak Gala protiv Rimlja- životni vladar stvorio je režim principata, O Batonu znamo ono što su rimski
na stripom i animiranim filmom Asterix i jednog od najsloženijih sistema vladavine pisci ostavili kao pisano svjedočanstvo o
Obelix. S druge strane, u Bosni i Hercego- u historiji, a koji je ipak funkcionirao. No, velikom ilirskom ustanku od 6. do 9. go-
vini i u školama se rijetko spomene Baton. za potčinjenje narode, kakvi su bili Iliri, dine nove ere. Baton se rodio u ilirskom
koji su naseljavali dijelove Balkanskog narodu Dezitijati, vjerovatno u imućnoj i
O Batonu Dezitijatskom pisao je Sal-
medin Mesihović, profesor na Filozof-
skom fakultetu Univerziteta u Sarajevu, u
54 6/12/2018 STAV
