Page 55 - STAV broj 196
P. 55
utjecajnoj porodici u nekom od gradskih sina koji je u vrijeme ustanka bio u mla- ustanka, a bili su tu vojnici iz svih ilirskih
centara. Njegov narod živio je uz gornji i dićkoj dobi, a zvao se Skeuas. plemena, a naviše Dezitijata”.
srednji tok Bosne, između planina Ivan,
Romanija, Vranica, Bitovnja i Komar. Šeste godine nove ere rimski Kako navode rimski pisci, Baton Dezi-
Dezitijati su društveno i politički napre- vojskovođa Tiberije, Augustov posinak tijatski javno je “nagovarao” ilirske vojnike
dovali toliko da su izgradili vlastitu poli- i nasljednik, na Dunavu je sakupio na pobunu, koji nisu baš bili zainteresirani
tičku jedinicu politiju. Dezitijatska politi- impresivnu vojsku da napadne Marko- za markomanski rat. Baton je vjerovatno
ja postojala je stoljećima, ali nije postigla mansko kraljevstvo, koje je obuhvatalo bio zapovjednik dezidijatskog kontingen-
punu državotvornu preobrazbu i nakon dijelove današnje Češke, Austrije i nje- ta. Odluka o ustanku vjerovatno nije bila
perioda samostalnog razvitka potčinjena mačke pokrajine Bavarska. Trebala je to samo izraz njegove želje da ostvari svoje
je i uklopljena u rimski državni okvir koji biti jedna od najmbicioznijih i najopsež- ideje, nego i nastojanje jednog broja star-
ju je na kraju apsorbirao. nijih vojnih operacija u dotadašnjoj rim- ješina i običnih vojnika da se suprotstave
skoj povijesti. Trebalo je dovršiti osvajanje Rimljanima. Baton je samo imao dovoljno
U prvom razdoblju rimske vladavine Germanije, koju je ranije vodio Tiberije. spremnosti i hrabrosti da ideju prezentira
Dezitijati su sačuvali visok stepen unu- i ponudi okupljenim ratnicima, čime se
tarnje samouprave sa svojim autohtonim Za potrebe vojnog pohoda na Mar- stavio na čelo njene realizacije.
političkim institucijama i društveno-poli- komaniju Rimljani su iz ilirskih naroda
tičkim uređenjem. Historičari vjeruju da sakupili vojnike i formirali pomoćne je- Prvobitno se pobunio manji dio kon-
je Baton u vrijeme ustanka imao između dinice koje su na Dunav trebale krenuti tingenta, oni koje je Baton uspio nago-
35 i 45 godina. Vjerovatno je bio istaknuti iz Bosne. Hiljade vojnika iz svih ilirskih voriti. Zajedno s njima morao je okušati
vojno-politički dužnosnik, priznat i po- naroda bilo je stacionirano i naoružano sreću u prvom srazu s Rimljanima kako
znat i u drugim ilirskim narodima. Vri- u Bosni. Kako piše Mesihović, bio je to bi ustanak rasplamsao. Rimljani su brzo
jeme i mjesto njegovog rođenja do danas težak “strateški previd Rimljana, okupili reagirali na ovo otkazivanje lojalnosti i
je ostalo nepoznato. Poznato je da je imao su domorodačke jedinice, naoružali ih i krenuli protiv Batona. Prvobitne usta-
time otklonili jedinu smetnju za podizanje ničke snage uspjele su bez većih teškoća
STAV 6/12/2018 55