Page 72 - STAV broj 358
P. 72

DRUŠTVO



                                            naziva Valtera Perića i Maršala Tita). Ci-  Alipašin Most nakon
                                            ljevi su gađani razornim bombama (100-  napada 1944. godine
                                            500 kilograma) s visine 3.800-6.000 metara.
                                               Od tristotinjak bombi koje su bačene
                                            na područje Sarajeva direktno je pogođena
                                            zgrada Bratinske blagajne, željezničke stani-
                                            ce na Alipašinom Mostu, srušen je most na
                                            pruzi Sarajevo – Mostar kod Alipašinog Mo-
                                            sta, a indirektnim pogocima su djelomično
                                            oštećene zgrade Glavne željezničke stanice,
                                            Željezničke radionice, Željezničke ložioni-
                                            ce, Domobranske bolnice, Vojno-tehničkog
                                            zavoda, Doma ustaške mladeži...
                                               Za razliku od dotadašnjih zračnih na-
                                Bistrik nakon   pada tokom kojih je stanovništvo najčešće
                           bombardovanja 1943.  ginulo u svojim domovima, ovaj će ostati
                                            upamćen po masovnoj pogibiji Sarajlija u
          bombardiranju grad teško stradao. Koristeći   skloništu zgrade Bratinske blagajne (da-  Za napade od 7. novembra navedeni su
          vedro vrijeme, 145 aviona tipa “Liberator”,   našnja zgrada Centralne izborne komisije   različiti brojevi poginulih i ranjenih. U iz-
          “Welington” i “Halifax” u ravnom i kružnom   BiH). U direktnom pogotku bomba s us-  vještaju MINORS-a od 11. novembra 1944.
          letu izvršili su u nekoliko navrata udare na   porenim padanjem probila je četiri sprata   godine dat je broj od 253 poginula, 130 ra-
          uže gradsko jezgro i šire područje Sarajeva.   armiranobetonske zgrade te eksplodirala u   njenih koji su tražili ljekarsku pomoć i 180
            Kako piše ekspert Sead Vrana u svom   njenom skloništu. Po objavljivanju sirena   srušenih kuća. Izvještaj Kotarskog nadzor-
          radu Vazdušna bombardovanja Sarajeva u   zračne opasnosti, u skloništu je zaštitu po-  ništva narodne zaštite od 13. novembra na-
          Drugom svjetskom ratu, sedmog novembra Sa-  tražilo oko 150 muškaraca, žena, djece jer   vodi 300 poginulih i 220 ranjenih. Samo u
          rajevo je napadnuto dva puta s ukupno 167   je to bilo javno skupno sklonište izgrađeno   podrumu zgrade Bratinske blagajne (današ-
          bombardera i pretrpjelo je najteže bombar-  po tadašnjim propisima.   nja Ulica Danijela Ozme) identificirani su
          diranje tokom Drugog svjetskog rata. Prvi   Uslijed snažne eksplozije i rušećeg građe-  ostaci 78 žrtava, ali se smatra da je nepoznat
          napad su izvršili bombarderi USAAF-a i   vinskog materijala, stradalo je oko 120 lica,   broj ljudi potpuno raznesen.
          RAF-a, a ukupno je na Sarajevo tog dana   a svega dvadesetak njih je živo izvučeno iz   O sveukupnom broju žrtava bombardi-
          bačeno 453 tone bombi, 46 posto ukupne to-  ruševina. Među preživjelima bila je i beba   ranja Sarajeva od 7. novembra 1944. godine
          naže koju su saveznici bacili na grad tokom   stara tri-četiri mjeseca, koju je pronašao   moguće je pisati samo u okvirnim ciframa
          Drugog svjetskog rata. USAAF je napad iz-  pripadnik Narodne zaštite Anto Arapović,   jer je mnogo onih koji su kasnije umrli od
          vršio s 82 aviona u tri vala s visina, meta je   a potom je predao “nepoznatoj sestri – bol-  posljedica teškog ranjavanja, a za nekima
          bila ranžirna stanica Alipašin Most. Ukupan   ničarki”. Kako se za bebu nisu interesirali   se naknadno tragalo. Prvi javno objavljeni
          rezultat bombardiranja je bio uspješan jer je   njeni roditelji, pretpostavljalo se da su pogi-  podaci govore da je u “strogim granicama
          uništena većina radionica i šest lokomotiva,   nuli u istom skloništu iz kojeg je ona spaše-  grada Sarajeva” život izgubilo 173 lica i teže
          a stanične instalacije teško oštećene. Kra-  na. Vijest o spašenoj bebi koja je ostala bez   ranjeno njih 30, a da je na “periferiji grada
          ljevsko ratno vazduhoplovstvo                                                  i u bližoj sarajevskoj okolici”
          je napad izvršilo s 85 aviona.                                                 bilo 60 poginulih i 100 ranjenih.
            Prema izvještaju Zapovjed-
          ništva zračne odbrane Sarajeva                                                 SUDBINA ŽRTAVA
          od 9. novembra 1944. godine,                                                      Među stradalnicima, ranje-
          prvi napad izveden je pravoli-                                                 nim i poginulim bilo je osoba
          nijski u 12:47 sati, a drugi na-                                               svih uzrasta, nacionalnosti, so-
          pad u kružnom letu u 15:22                                                     cijalnog statusa. Ispod ruševnih
          sati, kad su avioni pojedinačno                                                objekata izvlačeni su ranjeni
          gađali ciljeve. Bombe iz drugog                                                ili poginuli pojedinci ili čak
          napada 7. novembra pale su na                                                  čitave porodice. Na primjeru
          željezničku stanicu (u današ-                                                  Ulice Jezero, smještene u sa-
          njoj Kolodvorskoj ulici), uli-                                                 moj gradskoj jezgri Sarajeva,
          ce Hakije Hadžića, Fra Juki-                                                   oslikava se tragedija bombar-
          ća (današnja Danijela Ozme),                                                   diranja naseljenih područja i
          Husein-kapetana, Mažuranića,                                                   razorne posljedice za porodi-
          Skenderije, Donjeg Soukbuna-                                                   ce koje su tu živjele. Arhivska
          ra, Zagriće, Čobanije.                                                         građa detaljnije ne otkriva da
            U popodnevnim satima je                                                      li su poginuli pojedinci život
          prvim naletom bio zahvaćen                                                     izgubili u svojim domovima ili
          zapadni dio šireg gradskog pod-                                                u obližnjem javnom skloništu
          ručja, Kolonija Dolac, Alipašin Most, Švra-  roditeljskog staranja, prema pisanju Novog   smještenom u zgradi Bratinske blagajne,
          kino Selo, a drugim, koji je uslijedio tri sata   lista, proširila se gradom i došla je do jednog   koja je bila direktno pogođena.
          kasnije, bombardirana su gradska naselja   sarajevskog trgovca, koji je pokazao interes   Kako god, bombardiranjem Sarajeva
          Džidžikovac, Skenderija, Soukbunar, Čo-  da je udomi. Stvar je postala intrigantnija   7. novembra 1944. godine dramatično je
          banija i glavne gradske ulice (tadašnje ulice   jer se nije znao identitet osobe koja je sklo-  promijenjen život Ulice Jezero pogibi-
          Hakije Hadžića, Ante Pavelića, današnjih   nila bebu niti gdje se ona nalazi.   jom dvadesetak njenih stanovnika. Tog



         72  14/1/2022 STAV
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77