Page 86 - STAV broj 199-200

Ti stećci su naš prvi biljeg.
Sada ih svi svojataju i mi
kažemo da se vezuju za sve
narode koji su ovdje živjeli,
ali se moraju vezati za jednu
državu. Mogu se vezati za
sve narode, ali se moraju
vezati za jednu zemlju,
a to je srednjovjekovna
Bosna i religija koja je
karakteristična za tu državu.
To je djelo srednjovjekovne
Bosne i to je njeno kulturno
naslijeđe, izričit je Baltić

stanovništva, nalaze lokaliteti grobalja ili
molitvenog objekta, uglavnom neistraže-
ni, s nazivima “grčko groblje”, “vlaško
groblje”, “staro groblje, “srpsko groblje”,
“latinsko groblje”, “crkvište”, “molitva”,
“duvarine”. Na području tutinske općine
znatno je veći broj nekropola koja mješta-
ni zovu “latinsko groblje”. U toj općini, u
selu Paljevo, nalazi se lokalitet Ćelija, bez
ikonostasa. Prema srpskoj historiografiji,
radi se o pećinskoj crkvi s kraja 16. ili počet-
kom 17. stoljeća, iscjeliteljskih moći, koju
su posjećivali i pravoslavni i muslimani.
Historičari i arheolozi iz redova Bošnjaka
zauzimaju stav da je Ćelija u Paljevu kla-
sični primjer sačuvane bogumilske ćelije.
Na području Pešterske visoravni u
više sela nalazi se i po nekoliko lokaliteta
s horizontalnim kamenim pločama, usad-
nicima, ne tako često sanducima u obliku
ribljih leđa, koje mještani nazivaju grčko, stećci. Šta je tu politički nalog, a šta je “Kao muslimani su imali viziju da se
latinsko, staro, srpsko, tursko... naučno dokazivo? Prema riječima Balti- radi o mejtašu (kamenu koji se koristi za
Posljednjim iskopavanjima na lokali- ća, zbog svega toga treba provesti jedno spuštanje umrlog), a nisu povezivali s tim
tetu Dublje iznad kuće, u blizini Petro- opširno naučno istraživanje. da su ti astralni motivi sasvim normalni i
ve crkve kod Novog Pazara, arheolozi su “Mislim da će do toga brzo doći jer najčešće se pojavljuju na klasičnim steć-
početkom oktobra ove godine, između je to jedno polje koje povezuje ovu regi- cima u Bosni i na teritoriji Hercegovine.
120 okrenuti prema pravcu istok – zapad, ju, a za Bošnjake kao narod je posebno Priča oko stećaka i UNESCO-a jeste for-
pronašli nekoliko grobova usmjerenih u važno. Ti stećci su naš prvi biljeg. Sada malno zatvorena, ali to je pečat i kulturno
pravcu jugoistok – sjeverozapad (prema ih svi svojataju i mi kažemo da se vezuju naslijeđe srednjovjekovne bosanske države.
Meki) i izveli zaključak da su se na istom za sve narode koji su ovdje živjeli, ali se Neću reći ni Bošnjaka, ni Srba, ni Hrvata,
groblju, u srednjem vijeku (u periodu od moraju vezati za jednu državu. Mogu se niti bilo koga drugog. To je kulturno na-
14. do 18. stoljeća), sahranjivali hrišćani vezati za sve narode, ali se moraju vezati slijeđe srednjovjekovne Bosne i oko toga
i muslimani. Iako srbijanski arheolozi za jednu zemlju, a to je srednjovjekovna nema dvojbe. Svako ko drugačije kaže može
tvrde da se prvi put susreću s ovakvim Bosna i religija koja je karakteristična za biti samo pseudonaučnik i ništa drugo”,
fenomenom na ovom području, primjera tu državu. To je djelo srednjovjekovne podvlači Baltić.
ovakvih lokaliteta ima za ostala područ- Bosne i to je njeno kulturno naslijeđe”, Pojašnjavajući svoju tezu o bitisanju
ja u Sandžaku (Priboj), gdje se na istom izričit je Baltić. stećaka na području Sandžaka, ponavlja
groblju nalaze stećci i nišani. U mjestu Ursule, odakle arheolog stav eksperata iz ove oblasti da Bosansku
Isto vrijedi za nekropole u sjeničkoj Baltić potiče, nalazi se nekropola koja crkvu karakterizira što nije imala objek-
općini, kao što je Divci (Vapa), u Vrhsje- je otkrivena prilikom kopanja temelja te, jer, kako kaže, iz srednjeg vijeka po-
nici, a u Novom Pazaru imamo ih kod Bi- za školu. Mještani su među otkrivenim stoji minoran broj crkvi iz tog perioda,
jelih Voda, na više desetina mjesta. Jedni kamenim blokovima u obliku kamenog mahom katoličke.
istraživači tvrde da na tim arheološkim sanduka pronašli i jedan s astralnim sim- “Nasuprot tome, postoji hiperpro-
lokalitetima jesu, a drugi kažu da nisu bolima polumjeseca i zvijezde. dukcija tih nadgrobnih spomenika, i to

86 27/12/2018 STAV