Page 20 - STAV broj 359

POLITIKA

Ključ rata i
mira u Istočnoj

Aziji jeste

u trouglu Kina

– Tajvan – SAD

PEKING PREFERIRA

POBJEDU BEZ

ORUŽANOG SUKOBA

Iako je uglavnom nepriznat od drugih država, Tajvan sebe vidi kao
nezavisnu državu, a njegovi politički lideri obećali su da će braniti
suverenitet od kineskih namjera da izvrše pripajanje Tajvana Kini,
Piše: Osman SOFTIĆ milom ili silom. Svako povećanje tenzija između Kine i Tajvana
uzrokuje dodatno nepovjerenje i dolijeva ulje na vatru ionako
zategnutih odnosa između Washingtona i Pekinga.

enzije između Pekinga i Taipeija do njega došlo? Geneza sukoba Kine i Taj- se nalazi na razmeđu Pacifika i Jugoistočne
eskalirale su do te mjere da bi mogle vana stara je više od stoljeća. Iako je uglav- Azije. Stoga pitanje Tajvana ima ozbiljne im-
izazvati i ozbiljan konvencionalni, nom nepriznat od drugih zemalja kao drža- plikacije i zabrinjava cijelu Istočnu Aziju.
Ta neki analitičari vjeruju čak i nu- va, Tajvan sebe vidi kao nezavisnu naciju, Nakon što su dijelovi mandžurijskih jedi-
klearni rat između Sjedinjenih Američkih a njegovi politički lideri obećali su da će nica digli pobunu koja je rezultirala svrgava-
Država i Narodne Republike Kine. Hladni braniti suverenitet od kineskih namjera da njem kineske monarhije kojom je upravljala
rat između Washingtona i Pekinga, iako to izvrše pripajanje Tajvana Kini, milom ili si- dinastija Qing, označili su time kraj 4.000
Washington negira, a Peking poziva osta- lom. Svako povećanje tenzija između Kine godina stare kineske monarhije, i to 29. de-
tak svijeta da ne prihvata logiku hladnog i Tajvana uzrokuje dodatno nepovjerenje i cembra 1911, kada je proglašena Republika
rata, za čiju odgovornost lopticu prebacuju dolijeva ulje na vatru ionako zategnutih od- Kina. Njenim utemeljiteljem smatra se dr.
na Washington, već je uveliko počeo i pri- nosa između Washingtona i Pekinga. Sun Yat-sen, osnivač političke partije Kuo-
mjetan je skoro u svim strateški značajnim Tajvan, koji su portugalski kolonizato- mintang (KMT). Na čelu vladajuće i partije
regijama svijeta gdje se interesi dviju su- ri nazvali Formoza (ljepota), mali je otok KMT i države Suna je kasnije naslijedio ge-
persila sudaraju. smješten uz istočnu obalu Kine. Prije 70-ak neral Chiang Kai-shek, poznati vojskovođa
godina kineski nacionalisti i antikomunisti koji se borio protiv kineskih komunista. Bio
GENEZA SUKOBA KINE I TAJVANA iz nekadašnje republikanske vlade povukli je to veliki građanski rat na teritoriji današ-
Kako je uopće moguće da pitanje odnosa su se iz Kine na Tajvan nakon pobjede ko- nje Kine koji je završen pobjedom komu-
velike Kine s jednim malim otokom od 36 munista 1949. godine u revoluciji i građan- nista. Nakon što je pretrpio poraz, Chiang
hiljada kvadratnih kilometara nedaleko od skom ratu koji je uslijedio. Tajvan od tada i njegove pristalice iz KMT-a izbjegli su na
obala Kine može predstavljati uzrok apo- u međunarodnim odnosima nastavlja egzi- Tajvan, gdje su uspostavili svoju bazu, uspo-
kaliptičnog sukoba kakav bi sigurno bio rat stirati kao Republika Kina (RoC). Njegov stavili kontrolu nad otokom nakon sukoba
između Kine i SAD-a oko Tajvana, ako bi položaj od posebnog je strateškog značaja jer s domicilnim stanovništvom i uspostavili

20 21/1/2022 STAV