Page 362 - Hayatın Gerçek Kökeni

HAYATIN GERÇEK KÖKEN‹

Konuyu biraz daha aç›klamak için bir örnek üzerinde düflünelim.
Özel olarak dizayn edilmifl tek pencereli bir odaya konup, burada belirli
bir süre geçirdi¤imizi düflünelim. Odada geçen zaman› görebilece¤imiz
bir de saat bulunsun. Ayn› zamanda odan›n penceresinden güneflin belir-
li aral›klarla do¤up-batt›¤›n› görelim. Aradan birkaç gün geçtikten sonra,
o odada ne kadar kald›¤›m›z soruldu¤unda verece¤imiz cevap; hem za-
man zaman saate bakarak edindi¤imiz bilgi, hem de güneflin kaç kere do-
¤up batt›¤›na ba¤l› olarak yapt›¤›m›z hesapt›r. Örne¤in, odada üç gün kal-
d›¤›m›z› hesaplar›z. Ama e¤er bizi bu odaya koyan kifli bize gelir de, "as-
l›nda sen bu odada iki gün kald›n" derse ve pencerede gördü¤ümüz güne-
flin asl›nda suni olarak oluflturuldu¤unu, odadaki saatin de özellikle h›zl›
iflletildi¤ini söylerse, bu durumda yapt›¤›m›z hesab›n hiçbir anlam› kal-
maz.
Bu örnek de göstermektedir ki, zaman›n ak›fl h›z›yla ilgili bilgimiz,
sadece alg›layana göre de¤iflen referanslara dayanmaktad›r.
Zaman›n göreceli¤i, bilimsel yöntemle de ortaya konmufl somut bir
gerçektir. Einstein'›n Genel Görecelik Kuram› ortaya koymaktad›r ki zama-
n›n h›z›, bir cismin h›z›na ve çekim merkezine uzakl›¤›na göre de¤iflmek-
tedir. H›z artt›kça zaman k›salmakta, s›k›flmakta; daha a¤›r daha yavafl ifl-
leyerek sanki "durma" noktas›na yaklaflmaktad›r.
Bunu Einstein'›n bir örne¤i ile aç›klayal›m. Bu örne¤e göre ayn› yafl-
taki ikizlerden biri Dünya'da kal›rken, di¤eri ›fl›k h›z›na yak›n bir h›zda
uzay yolcu¤una ç›kar. Uzaya ç›kan kifli, geri döndü¤ünde ikiz kardeflini
kendisinden çok daha yafll› bulacakt›r. Bunun nedeni uzayda seyahat eden
kardefl için zaman›n daha yavafl akmas›d›r. Ayn› örnek bir baba ve o¤ul
için de düflünülebilir; "e¤er baban›n yafl› 27, o¤lunun yafl› 3 olsa, 30 dünya
senesi sonra baba dünyaya döndü¤ünde o¤ul 33 yafl›nda, baba ise 30 ya-
fl›nda olacakt›r." 415
Zaman›n izafi oluflu, saatlerin yavafllamas› veya h›zlanmas›ndan de-
¤il; tüm maddesel sistemin atom alt› seviyesindeki parçac›klara kadar
farkl› h›zlarda çal›flmas›ndan ileri gelir. Zaman›n k›sald›¤› böyle bir ortam-
da insan vücudundaki kalp at›fllar›, hücre bölünmesi, beyin faaliyetleri
gibi ifllemler daha a¤›r ifllemektedir. Kifli zaman›n yavafllamas›n› hiç fark
etmeden günlük yaflam›n› sürdürür.

360