Page 39 - Materyalizmin Sonu
P. 39
herßey, ilkelden ve basitten baßlÝyor, daha sonra gelißerek ve ilerleyerek en mkem-
mel olana ilerliyordu. Darwin bu fikrin biyolojik ynn ele almÝßtÝ, ancak ondan son-
raki dßnrler bu fikirleri psikoloji, sosyoloji, antropoloji ve ekonomi gibi eßitli bi-
lim dallarÝna da uyarladÝlar.
evrede olup biten neredeyse herßey, artÝk bu teori erevesinde inceleniyor-
du.
rneÛin ekonomi alanÝnda Marksizm, evrimsel bir ilerlemenin kaÝnÝlmaz olduÛu-
nu ve sonunda tm milletlerin komnizmi kabul edece-
Ûini sylyordu. Psikoloji alanÝnda Freud, insanÝn evrim- Dinlerin evrimi
sel olarak ileri bir tr olduÛunu, ancak psikolojik olarak teorisi, bilimsel bul-
hala ilkel atalarÝnÝn sahip olduÛu gdlerle hareket etti- gular tarafından şid-
Ûini sylyordu. AynÝ ßekilde sosyoloji, antropoloji, ta- detle yalanlanmış ha-
rih gibi bilim dallarÝnda da evrim teorisi gdmndeki fi- yali bir senaryodur.
kir akÝmlarÝ aÛÝrlÝÛÝnÝ koymußtu.
19. yüzyılda Dar-
Tm bu evrimsel teorilerin ortak noktasÝ ise dine
win'den ilham alan
karßÝ cephe almalarÝydÝ. Zaten hepsi ateist ve materya-
bazı ateist antropo-
list bir felsefi temele dayanÝyorlardÝ. YaratÝcÝ'nÝn varlÝÛÝ-
logların masa başın-
nÝ kabul etmiyorlar, evrim fikirine de zaten bu nedenle
da ürettikleri tezlerle
baßvuruyorlardÝ. nk evrenin ve canlÝlarÝn yaratÝlmÝß
olduklarÝnÝ inkar ettikten sonra, ne srlebilecek tek doğmuş, ancak ilerle-
iddia, bunlarÝn bir evrim sreci iinde gelißtikleriydi. yen dönemlerde yapı-
Dinlerin evrimi teorileri de bu amala ve bu fel- lan gerçek antropolo-
sefi temeller zerinde ortaya atÝldÝ. Bu teorinin en nl jik çalışmalarla kesin
savunucusu olan Herbert Spencer'a gre, insanlÝÛÝn ilk olarak çürütülmüştür.
dnemlerinde hibir dini inan yoktu. Ülk dinler ise l-
lere tapÝnmayla baßlamÝßtÝ. Ülkel kabilede saygÝ duyulan bir kißi, lmnden sonra ilah-
laßtÝrÝlmÝß olabilirdi. Bir bycnn, bir kabile reisinin veya herhangi sebepten dolayÝ
kendisine saygÝ duyulan bir kißinin ruhunun ldkten sonra hala yaßadÝÛÝ farzedilir ve
onu memnun etmek iin eßitli ibadetlerde bulunulurdu. Bu ibadetlerin gittike siste-
matikleßmesi sonucu din denilen tm bir sistem ortaya ÝkmÝß olabilirdi.
Dinlerin evrimini savunan baßka antropologlar daha farklÝ teoriler ne srd-
ler. Kimisine gre dinin kaynaÛÝ animizme (doÛaya canlÝlÝk atfetme onda ruh olduÛu-
na inanma), kimilerine gre ise totemizme dayanÝyordu. Bir diÛer nl antropolog
olan E. B. Taylor'a gre, tarih iinde sÝra ile animizm (tabiata canlÝlÝk atfetme), manizm
(atalar klt), politeizm (ok tanrÝcÝlÝk) ve son olarak da monoteizm (tek tanrÝcÝlÝk)
geliyordu.
35
HARUN YAHYA
