Page 46 - Materyalizmin Sonu
P. 46
rasyonun izlerini grmek mmkndr.
rneÛin Eski Yunan'Ýn dini inanlarÝ zerine
araßtÝrmalar yapmÝß olan Axel W. Persson, Tarih
ncesi Yunan isimli eserinde ßyle
der:
Ülk baßtan beri varolan Tek TanrÝ, daha sonra Yunan dinsel mitlerinde grd-
Ûmz sayÝsÝz nemli nemsiz tanrÝsal kißiliklere dnßmßtr. Benim grß-
me gre bu birok ilahÝn varlÝÛÝ, tek ve bir olan bir tanrÝyÝ tanÝmlayan deÛißik
isimlerin zamanla deÛißik yorumlanmasÝna baÛlÝdÝr. 37
AynÝ dnßmn izlerini Ütalya'da da takip etmek mmkndr. Rosenzweig, 38
erken Etrsk dnemine rasgelen Iguvine Tabletleri zerinde yaptÝÛÝ incelemelerde
"ilahlar ilk olarak sÝfatlarÝn deÛißik zellikler olarak yorumlanmasÝndan ortaya Ýkmak-
tadÝr" demektedir.
KÝsacasÝ yaklaßÝk bir yzyÝldÝr ele geirilen tm antropolojik ve arkeolojik bul-
gular, toplumlarda nce tek tanrÝ inancÝnÝn var olduÛunu, ancak bunun zamanla bo-
zulduÛunu gstermektedir. BaßlangÝta her ßeye gc yeten, her ßeyi bilen ve ok ba-
ÛÝßlayÝcÝ olan Allah'a inanan toplumlar, zamanla O'nun sÝfatlarÝnÝ ayrÝ ayrÝ tanrÝlar ola-
rak dßnmß ve birden fazla ilaha tapÝnmaya baßlamÝßlardÝr. Yani orijinal ve gerek
olan din, tek ilah olan Allah'a ibadet edilen dindir. ok ilahlÝ dinler ise bu asÝl dinin
dejenere edilmesiyle ortaya ÝkmÝßlardÝr.
Dinin Gerek Kkeni
Bu blm boyunca incelediÛimiz antropolojik bilgiler, bizlere dinin bir toplum-
da ilk kez ortaya ÝktÝÛÝnda tek bir ilaha ibadet etmeyi emreden bir inan olduÛunu,
ancak sonlarÝ giderek ok ilahlÝ hale geldiÛini, putperest inanlara dnßtÛn gs-
teriyor. Bu ise, "dinlerin evrimi" teorisinin, aynÝ Darwin'in biyolojik evrim teorisi gi-
bi bir safsata olduÛu anlamÝna gelir.
Peki ama dinin kkeni evrim olmadÝÛÝna gre nedir?
MantÝksal bir analiz yaptÝÛÝmÝzda bunun cevabÝnÝ bulabiliriz: Din bir toplumda
bir evrim sreciyle ortaya ÝkmadÝÛÝna gre, o topluma "dÝßarÝdan" Ûretilmiß olma-
lÝdÝr.
Bu analizi ilerletirken bir noktaya daha dikkat etmek gerekir: Yeryznn fark-
lÝ coÛrafyalarÝnda doÛup bymß olan kadim dinlere baktÝÛÝmÝzda, bunlarÝn ok faz-
la ortak inan ierdiklerini grrz. AralarÝnda kltrel bir alÝßveriß yaßanmasÝnÝn
mmkn olmadÝÛÝ toplumlarÝn dinlerinde, melek, cin ve ßeytan gibi insan tarafÝndan
algÝlanamayan varlÝklardan, ahiret gibi kavramlara, insanÝn amurdan yaratÝlmasÝndan,
42
MATERYALİZMİN SONU
