Page 116 - Türkiye için Milli Strateji

n O RTA ASYA, KAFKASYA VE "K›Z›L ELMA" n

ha düflük düzeyde güvenli bir kuvvet dengesi kurulmas› ve böylece bask›n
tarz›nda sald›r› ve genifl çapl› taarruz harekat› bafllatma yeteneklerinin or-
tadan kald›r›lmas› hedeflenmiflti. AKKA, saptanan kuvvet tavanlar›n›n
bölgeler aras›nda kuvvet kayd›r›larak delinmesini de engellemekteydi.
SSCB'nin da¤›lmas›ndan sonra, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Beyaz
Rusya, Moldova, Kazakistan, Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan ayr›
ayr› AKKA'ya taraf olarak, Sovyetler Birli¤i için saptanan silah tavanlar›n›
aralar›nda paylaflt›lar.
AKKA'ya göre Ruslar, kuvvetlerinin önemli bir bölümünü Kafkasya
bölgesinden Urallar'›n ötesine çekecekti. Fakat antlaflman›n yürürlü¤e gire-
ce¤i 17 Kas›m 1995 tarihine yaklafl›ld›kça Rusya çeflitli sebepler öne süre re k
antlaflmaya uyamayaca¤›n› aç›klad›.
Buna kendisine göre baz› bahaneler de buldu. Rusya'ya göre bu antlafl-
ma SSCB henüz da¤›lmam›flken imzaland›¤› için flimdiki uluslararas› kon-
jonktürle farkl›l›klar gösteriyor. Ayr›ca Rusya BDT'yla yap›lan antlaflmalar-
la bölgenin güvenli¤inin kendisinin sorumlulu¤unda oldu¤unu belirtmifl
d u rumda. Bunun yan›s›ra antlaflmada Güneydo¤u Anadolu'nun Türki-
ye'nin iç güvenli¤inden dolay› kanat d›fl› bölge say›lmas›n› emsal göstere-
rek, Kafkaslar'›n da kanat d›fl› say›lmas› gerekti¤i yönünde istek belirtti. Ve ,
Kuzey Kafkasya'da giriflece¤i yeni askeri yap›lanma çerçevesinde Çeçen
topraklar›nda 58. Ordu'yu oluflturd u .
Rusya'n›n bu flekilde bölgeye yo¤un kuvvet y›¤mak istemesinin iki te-
mel nedeninden birincisi, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan'›n Rusya
jeopolitik alan›yla bütünleflmesini sa¤lamak, Çeçen ba¤›ms›zl›k hare k e t i n i
ezmek ve Tatarlar ile Baflk›rlara gözda¤› vermektir.
‹kincisi ise, Türkiye'ye karfl› potansiyel tehdit olana¤›n› elde tutmakt›r.
Çünkü; Rusya bölgeden çekilirse, buran›n Türkiye'nin etki alan› içinde ka-
laca¤›n› düflünmektedir. Bunun Rusya aç›s›ndan "Yak›n Çevre" gere¤i ka-
bul edilemez bir durum oldu¤u ortadad›r.
Bu nedenle, Moskova askeri gücünü üzerlerinde hissettire rek Kafkas
Devletleri'ni kendine ba¤›ml› k›lmay› hedeflemektedir. Böylece Rusya Fe-
derasyonu'nun, da¤›lan Sovyetler Birli¤i'nin askeri ve siyasi gücüne yeni-
den kavuflma amac› tafl›maktad›r.
Rusya'n›n bu aç›k hedefine karfl›n, Türkiye AKKA'n›n savunuculu¤unu
üstlenmifl, ancak Bat›'n›n ve özellikle ABD'nin Rusya'ya arka ç›kan tutumu

105