Page 119 - Türkiye için Milli Strateji

n TÜRK‹YE ‹Ç‹N M‹LL‹ STRATEJ‹ n

‹ran'a karfl› bir kuflatma politikas› yürütmektedir. Bu kuflatma gere¤i, ABD,
Bat›l› müttefiklerinden ‹ran'a karfl› genifl çapl› bir ambargo bafllatmalar›n›
dahi istemifltir. Amerika, bu politika gere¤i, ‹ran'a gelir sa¤layacak ya da
onun bölgedeki etkisini art›racak her türlü oluflumun karfl›s›nda yer al-
m a k t a d › r.
• P e t rolün Bo¤azlar üzerinden Karadeniz'den tafl›nmas›: Rusya, en eko-
nomik yol oldu¤u gerekçesiyle petrolün Bo¤azlar'dan tankerlerle dünya
pazarlar›na ç›kar›lmas›n› savunmaktad›r. Türkiye ise ‹stanbul ve Çanakka-
le'de yaflayan insanlar›n güvenli¤i ve çevre kirlili¤i nedeniyle bu tezi kabul
e t m e m e k t e d i r. Türkiye bu tezi asla kabul etmeyece¤ini aç›kça bildirmifltir.
• P e t rolün Türkiye üzerinden tafl›nmas›: Hazar Petrolleri'nin tafl›nmas›
için en uygun alternatifin Türkiye oldu¤u aç›kt›r. Bu Ceyhan'a ak›t›l›rken
Ermenistan ve Gürcistan olmak üzere iki güzergah seçene¤i vard › r.
Türkiye Ermenistan'›n Karaba¤'›n iflgaline son vermesi halinde boru
hatt›n›n Ermenistan'dan geçmesini tercih etmektedir. Ermenistan'a bunun-
la ilgili mesajlar yollayarak iflgalin son verilmesi ve Azeri-Ermeni çat›flma-
s›n›n engellenmesi amaçlanmaktad›r. Asl›nda Ermenistan enerji aç›s›ndan
tamamen d›fla ba¤›ml› bir ülkedir. Fakat Rusya'n›n petrol yüzünden Türki-
ye ve Azerbaycan ile çekiflmesi, siyasi aç›dan Ermenistan'›n ifline gelmekte-
d i r. Bunlar›n yan› s›ra Ermenistan'›n Yunanistan ile yapt›¤› savunma ant-
laflmas› Türkiye taraf›ndan iyi niyetten uzak bir tav›r olarak anlafl›ld›¤›n-
dan, boru hatt›n›n Ermenistan'dan geçmesi uzak bir ihtimaldir.
Oldukça yoksul olan Gürcistan boru hatt›n›n kendi topraklar›ndan geç-
mesini arzulamaktad›r. Fakat henüz çözümlenmeyen Abhazya sorunu ve
ülkede çok güçlü olan mafya iki istikrars›zl›k unsuru d u r.
Bu çok bilinmeyenli denklem içinde Türkiye ne yaz›k ki do¤ru politika-
y› uygulayabilmifl de¤ildir. Hazar Petrolleri'nin Türkiye üzerinden ak›t›l-
mas› için giriflilen boru güzergah› seçiminde baz› üst düzey Türk büro k r a t-
lar› stratejik bir hata yapm›flt›r. Bakü-Ceyhan hatt›n›n inflas›ndan önce Ba-
kü-Supsa erken üretim hatt›n›n inflas›n› savunulmufl, Bakü-Supsa hatt›n›n
Bakü-Ceyhan'›n ilk ad›m› oldu¤u düflünülmüfltü.
Oysa Bakü-Supsa hatt› da, sonuçta "Karadeniz formülü"ne yaramakta-
d › r. Asl›nda baz› büro k r a t l a rca erken üretim için Bakü-Supsa hatt›n›n savu-
nulmas›n›n hata oldu¤u uyar›s› yap›lm›flt›. BOTAfi eski Genel Müdürü
H a y rettin Uzun'un Emre Gönensay ile yapt›¤› tart›flmalar kamuoyu tara-

108