Page 18 - Türkiye için Milli Strateji

n TÜRK‹YE ‹Ç‹N M‹LL‹ STRATEJ‹ n

Ne de¤iflmiflti? Türkiye "teknik" olarak ayn› Türkiye'ydi. Ama yeni hü-
kümet, kendisini ABD'ye "göbek ba¤›" ile ba¤lanm›fl bir hükümet olarak
g ö r m ü y o rdu ve ABD bu tür bir taviz vermeseydi, iliflkiyi "inceldi¤i yerd e n
koparma" alternatifini düflünebilirdi.
ABD, eskiden psikolojik yönden ba¤›ml› bir Türkiye ile karfl›lafl›yord u .
Ankara'dan bir talep geldi¤i ve kendisi bunu reddetti¤inde, ikinci bir ses
ç›kmayaca¤›na emindi. Türkiye'nin ABD'nin yapt›r›mlar›n› "eli mahkum"
kabul edece¤ini, Ankara'n›n hemen her zaman "çantada keklik" oldu¤unu
d ü fl ü n ü y o rdu. Ancak RP iktidar›n›n yaratt›¤› psikolojik farkl›l›k, Wa s h i n g-
ton'da "Ankara'n›n kafas›n› k›zd›rmama" düflüncesinin etkili olmas›yla so-
nuçland›. Nitekim k›sa bir süre sonra Baflbakan Necmettin Erbakan'›n;
‹ran, Pakistan, Malezya, Endonezya ve Singapur'u kapsayan Müslüman
a¤›rl›kl› "Do¤u seferi", Türkiye'nin önüne Asya-Pasifik ekseni üzerinden
yeni bir d›fl politika yönü ve vizyonu açmakla, ABD'ye Türkiye'nin seçe-
neklerinin çok yönlü oldu¤unu aç›kça gösterdi.

Yeni Bir D›fl Politika Vi z y o n u
Tüm bunlar, Türkiye'nin d›fl politika mentalitesini de¤ifltirmesinin ve
"ak›l" ve "psikoloji" faktörlerini göz önünde bulunduran çok yönlü bir "ta-
vizsiz d›fl politika" tarz› ve vizyonu oluflturmas›n›n zaman›n›n çoktan gel-
di¤ini göstermektedir.
E¤er kendinizi bir güce endekslerseniz, ona aç›k aç›k "sadakat" gösterir-
seniz, psikolojik bir hegemonya alt›na girersiniz. Sizden sürekli taviz ister.
Bu tavizlere karfl› en fazla "m›r›n-k›r›n" edece¤inizi, ikinci bir ihtar› ile de
sesinizi kesece¤inize emindir çünkü. Baflka gidecek bir kap›n›z olmad›¤›n-
dan, onun isteklerini kabul etmeye mecbur oldu¤unuzu bilir. Bu k›s›r dön-
gü içinde taviz üzerine taviz verir, o gücün arada s›rada sizi öven, sizin ne
denli önemli bir müttefik oldu¤unuzu anlatan demeçleri ile de tatmin bu-
lursunuz.
Oysa e¤er çok yönlü bir d›fl politika izlerseniz, örne¤in Ortado¤u'da
Amerikan-‹srail kamp›n›n kuyru¤u olmak yerine, hem o kampla, hem de
onun karfl›s›ndakilerle iliflki kurarsan›z, bu kez psikolojik üstünlü¤ü ele al-
m›fl olursunuz. Bu kez ABD, "sorun ç›karmas›nlar, dedi¤imizi yaps›nlar"
mant›¤›yla de¤il, sizi küstürmeme ve kaybetmeme mant›¤› ile düflünecek-
t i r. Washington ile aras› iyi olmayanlar da, sizi karfl› kampa ait bir kaybedil-

6