Page 401 - Risale-i Nur - Lem'alar
P. 401
404 LEM’ALAR
Sahife No:
mevcudat, bir Kadîr-i Zülcelal'in Kudretiyle Vücud bulduğunu, hakikî ve
letafetli temsilleriyle isbat eder.
B İ R İ N C İ K E L İ M E : "Evcedethü-l Esbab" Teşkil-i eşya,
esbab-ı âlemin içtimaıyla Vücud bulmasının pek çok muhalatından üç
tanesini zikreder.
B i r i n c i s i : "Her hangi bir zîhayatın İcadı Vâhid-i Ehad'e veril-
meyip, esbabdan taleb edilse; bir eczahane-i kübrada mevcud kavanozların
içindeki maddelerin garib bir tesadüf eseri veya esen rüzgârların kavanozları
çarpıp devirerek içindeki maddelerin akması ve bir yere toplanması"
temsiliyle gösterilen vücud-u eşyayı esbaba vermek itikadının hadsiz
muhaliyetini, beyan eder.
İ k i n c i M u h a l : Mevcudattan bir sineğin İnşası Vâcib-ül
Vücud'a verilmeyip, esbab-ı âlem yapıyor denilse; Kâinatın ekserisiyle
alâkadar olan bu sineğin herbir zerresini; gözüne, kulağına, kalbine ve
cesedine yerleştirmek için, erkân-ı âlemi ve anasır ve tabayii, usta gibi, o
sineğin hem zahirinde hem bâtınında çalıştırmak lâzım geliyor. Bu muhal,
sofestaileri dahi eblehane meslekleri içinde utandırıyor.
Ü ç ü n c ü M u h a l : "Bir Vâhidin Vahdeti varsa, her halde bir
elden sudûr ettiği" Kaidesiyle, şu mükemmel İntizam ve şu hassas Mizan ve
şu câmi' Hayata mazhar olan bir mevcud, eğer Vâhid-i Ehad'in bir masnuu
kabul edilmezse; camid, cahil, kör, sağır, şuursuz, karmakarışık hadsiz
esbabın karıştırıcı elleri arasında inşa edildiği ve nihayetsiz imkânat yolları
içinde gayet mükemmel ve nihayet hassas ve câmi' bir hayata mâlik olarak
vücudu kabul edilse, yüzler muhali birden kabul etmek imkânsızlığını ve
eşekleri dahi eşeklikleri içinde güldürecek derecede Akıldan uzaklığını
gösterir.
İ K İ N C İ K E L İ M E : "Teşekkele Binefsihi" yani kendi
kendine teşekkül ediyor. Şu muhalin bâtıl olduğunu gösteren çok
muhalatlardan üç muhali, nümune olarak zikrediyor.