Page 108 - Gizli El Bosna'da

106 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA

Izetbegovi¡, radikal milliyetçili¤in bölücü bir güç oldu¤unu, komünizmin in-
san ruhunu kurtarmak için son derece yetersiz kald›¤›n› ve yegane kurtuluflun
‹slam'da oldu¤unu anlat›yordu.
Bu ‹slami e¤ilimin geliflmesinde Tito'nun "Ba¤lant›s›z" d›fl politikas›n›n
da rolü vard›. Bu politika sonucunda Arap ülkeleriyle kurulan ba¤lar sayesin-
de, Bosnal›lar ‹slam dünyas›yla yak›n ba¤lant›lar kurabilmifller, 1970'lerde Bos-
nal› ö¤renciler çeflitli Arap üniversitelerinde okumufllar, dahas› bu iliflki saye-
sinde 1977'de Saraybosna'da bir ‹slami Teoloji Fakültesi kurulmufltu.
Ancak bu ‹slami hareketlilik, sosyalist rejimi fazlas›yla rahats›z etti ve
1980'lerde sistemli bir sindirme kampanyas› bafllat›ld›. Bosna-Hersek Komü-
nist Partisi taraf›ndan organize edilen kampanyan›n ilk örneklerinden biri,
parti üyesi Dervi§ ~u§i¡'in, parti yönetiminin yönlendirmesi ile, sosyalist Oslo-
bodjenje gazetesinde yay›nlad›¤› ve Müslüman din adamlar›n›n itibar›n› zede-
lemeyi hedefleyen yaz› dizisiydi. ~u§i¡, provokatif bir lisanla, II. Dünya Sava-
fl› y›llar›nda Bosnal› uleman›n Almanlarla ve Ustafla yönetimiyle ifl birli¤i yap-
t›¤›n› öne sürüyordu. Ayn› dönemde Bosnal› Komünist politikac›lar›n en ün-
lülerinden Hamdija Pozderac da "pan-‹slamizm"e karfl› sistemli bir propagan-
da kampanyas› bafllatt›.
Komünist Parti taraf›ndan organize edilen bu kampanya, 1983 y›l›nda
çok daha somut bir giriflimde bulunarak, ‹slami kanad›n önde gelen on üç is-
mini mahkeme karfl›s›na ç›kard›. "Saraybosna davas›" olarak an›lan ve dünya
bas›n›na da yans›yan mahkeme, san›klar› "‹slam milliyetçili¤inin içinden kar-
fl›-devrimci ve sald›rgan düflünceler gelifltirmek"le suçlad›. En önemli san›k,
Alija Izetbegovi¡'ti, 1960'larda kaleme ald›¤› ‹slam Deklarasyonu adl› çal›flma-
s›yla Bosna'da bir "‹slam Devleti" kurmay› hedeflemifl olmakla suçlan›yordu.
Izetbegovi¡'in ve di¤er san›klardan üçünün bir baflka özellikleri daha vard›; II.
Dünya Savafl› ertesinde komünist rejimin bask›lar›na karfl› direnmek için ku-
rulmufl olan "Genç Müslümanlar" örgütünün aktif üyeleri olmufllard› zama-
n›nda.
Izetbegovi¡, savunmas›nda, ‹slam Deklarasyonu'nun Bosna'da bir "‹slam
Devleti" kurmakla ilgili olmad›¤›n›, zaten kendi düflüncesine göre bir "‹slam
Devleti" kurulmas› için, nüfusun ço¤unlu¤unun bunu isteyen Müslümanlar-
dan oluflmas› gerekti¤ini, böyle bir durumun ise Bosna için söz konusu olma-
d›¤›n› anlatt›. Ancak mahkemenin böyle incelikleri kavrayacak bir mant›¤›
yoktu. Hatta öyle ilginç bir mant›¤a sahipti ki, Izetbegovi¡'i "‹slam Devleti"
kurmaya çal›flman›n yan›nda, Bat› tarz› bir parlamenter demokrasi yerlefltir-
meye çal›flmakla bile suçlam›flt›. K›sacas›, mahkemenin as›l amac› politikti ve
ne olursa olsun Bosna'daki ‹slami yükselifli temsil eden bu insanlar› cezalan-
d›rma misyonunu tafl›yordu. Misyonunu yerine getirdi de; Izetbegovi¡ 14 y›l