Page 103 - Gizli El Bosna'da

Savafl›n Ayak Sesleri

Od Yadrana do Irana ne¯e biti Muslimana!
(Adriyatik'ten ‹ran'a kadar Müslüman kalmayacak!)
— 1990'lardaki popüler bir S›rp slogan›

Tito'nun Yugoslavyas› "nevi flahs›na münhas›r" bir devlet olarak do¤-
du ve yaflad›. Ülke, II. Dünya Savafl› y›llar›ndaki iç savafl s›ras›nda birbirini
katliamdan geçirerek parçalanm›fl olan Güney Slavlar›n›n, sosyalizm tutkal›
ile birbirine yeniden zoraki yap›flt›r›lmas› ile kurulmufltu. Bir H›rvat-Sloven
melezi olan Tito, ülkedeki etnik kimlikleri, sosyalist ideolojinin ve "Yugos-
lav" kimli¤inin içinde eriterek iç savafl›n kanl› miras›n› unutturmak istiyor-
du. Ülke, alt› cumhuriyetin federal bir çat› alt›nda birleflmesi ile kurulmufltu:
Slovenya, H›rvatistan, Bosna-Hersek, S›rbistan, Karada¤ ve Makedonya. 1
Bu "zoraki mozaik" içinde, Müslümanlar›n konumu pek de parlak ol-
mad›. Tito, iç savafl s›ras›nda Müslümanlar› kendi saf›na çekmek için onlara
sosyalist düzendeki "din özgürlü¤ü"nden dem vuran propagandalar yap-
m›flt›, ama kurdu¤u rejim ülkedeki Müslümanlara sadece bask› getirdi.
1946 y›l›nda ‹slami mahkemeleri yasaklayan bir kanun ç›kar›ld›.
1950'de Müslüman kad›nlar›n tesettürünü engelleyen bir baflka yasa onay-
land›. Ayn› y›l, Müslüman çocuklara Kuran ö¤retmek için kurulmufl olan
okullar kapat›ld›, çocuklar›n camilerde e¤itim görmesi ise kesin biçimde ya-
sakland›. 1952'de tüm tekkeler ve tarikatlar yasa d›fl› ilan edildi. Bask›lar iler-
leyen y›llarda da sürdü. Baz› raporlara göre, orduya al›nan Müslüman asker-
ler domuz eti yemeye zorlan›yorlar, devlet memurlar› da erkek çocuklar›n›
sünnet ettirmemeleri için uyar›l›yorlard›. Gajret, Narodna Uzdanica gibi Müs-
lümanlara ait kültürel dernekler kapat›ld›, yaln›zca 1947'de kurulan ve dev-
letin kontrolündeki ‹slami Birlik Derne¤i'nin varl›¤›na izin verildi. Bu der-