Page 27 - Gizli El Bosna'da
P. 27
S›rp Vahfletinin Tarihi
No lomite munar i dzamiju!
(Parçalay›n minareleri ve camileri!)
— Petar Petrovi¡ Njego§, 1845
Yugoslavya, S›rbo-H›rvat dilinde "Güney Slavlar›n›n Ülkesi" anlam›-
na gelir. Ancak, büyük bölümü "güney Slav›" olan bu ülkenin halklar› ara-
s›nda, yüzy›llard›r varl›¤›n› koruyan ve son iki yüzy›ld›r da kanl› iç savaflla-
ra dönüflmüfl olan bir çat›flma vard›r.
Bu çat›flman›n temel nedeni dindir. Güney Slavlar›n›n en önemli iki
parças› olan S›rplar ve H›rvatlar, en baflta aralar›ndaki mezhep fark› nede-
niyle birbirlerinden ayr›l›rlar. S›rplar Ortodoks, H›rvatlar ise Katoliktir. Bu
iki halk›n yan›na, yine mezhep temeline dayal› olarak, ülke içindeki di¤er
halklar "tarihsel müttefik" olarak eklenebilir; Katolik Slovenler H›rvatlar›n,
Ortodoks Karada¤l›lar ise S›rplar›n geleneksel müttefikleridir.
Bu S›rp ve H›rvat eksenleri aras›nda kalan Bosna-Hersek, son bin y›l
boyunca bu iki eksene de dahil olmayan bir üçüncü halk› bar›nd›rd›. Bosna-
Hersek'in S›rp ya da H›rvat olmayan bu as›l halk›, hep bu iki eksene ayk›r›
bir kimlik tafl›d›. Bosnal›lar, Osmanl› ordular›n›n bölgeyi fethetmesinden
önce ne Katolik ne de Ortodoks de¤ildiler; "Bogomil" ad› verilen ayr› bir
mezhebe ba¤l›yd›lar. Osmanl›'n›n bölgeye ulaflmas›yla birlikte ise, aflamal›
bir biçimde ‹slam'› kabul ettiler.