Page 48 - Gizli El Bosna'da
P. 48
46 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA
önemli bilgiler verir. Buna göre, darbe "masonik"tir ve masonluk arac›l›¤›yla
kurulmufl olan önemli bir "‹ngiliz ba¤lant›s›" içermektedir.
Nenezi¡'in anlatt›¤›na göre, 1903'te gerçekleflen darbe, asl›nda bir süre-
dir planlanmakta olan bir eylemdi. Aleksandar'›n politikas›ndan son derece
rahats›z olan masonlardan bir grup, 1 Kas›m 1902 günü üst düzey subaylar-
dan Dragutin Dimitrijevi¡ Apis'in evinde toplanm›fl ve Kral'› öldürmek için
yemin etmifllerdi. Bu gizli toplant›ya kat›lan masonlar; Dorde Gen¯i¡, Jovan
Avakumovi¡, Aleksa Novakovi¡, Jakov Ja§a Nenadovi¡ ve Nikola HadΩi-Toma
idi.36
Aleksandar'› ortadan kald›rmak isteyen bu masonik kadro, 1903'teki
darbeden önce de sofistike bir suikast haz›rlam›flt› asl›nda. Nenezi¡'in anlatt›-
¤›na göre, S›rp masonlu¤unun önemli isimlerinden Du§an Jovanovi¡, Dragu-
tin Dimitrijevi¡ Apis "birader"in evindeki toplant›dan bir süre sonra Kolare¡'te
düzenlenen bir balo s›ras›nda Aleksandar'› zehirlemek için bir komplo düzen-
lemiflti. Kral'›n yiyecek ve içeceklerine konacak olan zehir Jovanovi¡ taraf›n-
dan haz›rlanm›fl, ifl birlikçilik yapacak uflaklar ayarlanm›flt›. Ancak Kral'›n
baloya son anda kat›lmamas›, bu plan› bozdu. 37
Bu baflar›s›z giriflimin ard›ndan az önce sözünü etti¤imiz 1903 darbesi
geldi. Saraya girip Kral ve Kraliçe'yi öldüren 28 subay›n liderli¤ini yapan üç
üst düzey komutan da masondu. Bafllar›nda, bir y›l öncesinde Kral'› öldürmek
için yap›lan gizli "masonik" toplant›ya ev sahipli¤i yapan Dragutin Dimitrije-
vi¡ Apis vard›. Darbeyi yöneten di¤er iki üst düzey mason subay, Dimitrije
Cincar-Markovi¡ ve Milovan Pavlovi¡'ti. 38
Dahas›, bu "tetikçi" kadronun ötesinde, darbeyi teorik düzeyde planla-
yanlar, tümüyle masonlardan olufluyordu. Nenezi¡'in yazd›¤›na göre, 1903
darbesi, gerçekte Pobratim (Kardeflleflme) adl› mason locas›n›n üyeleri taraf›n-
dan planlanm›flt›. Söz konusu üyeler, "tetikçi" subaylara liderlik eden Dragu-
tin Dimitrijevi¡ Apis'in yan› s›ra, Vasa U. Jovanovi¡, ~arl Duse ve Nikola Lu-
na¯ek'ti. 39
K›sacas› S›rp milliyetçili¤ine "ihanet" etti¤i—yani sadece bar›flç› bir poli-
tika izledi¤i—düflünülen Kral Aleksandar'› ortadan kald›ran askeri darbe, ger-
çekte mason localar›n›n bir ürünüydü. Bu durum, bizlere S›rp milliyetçili¤i ile
masonluk aras›ndaki iliflkinin ne denli köklü ve kal›c› bir ba¤lant› oldu¤unu
gösteriyordu.
Dahas›, önceki sayfalarda da vurgulad›¤›m›z gibi, masonluk enternas-
yonal bir örgüttü ve yaln›zca S›rbistan içindeki milliyetçi dalgay› koordine et-
mekle kalmayacak, bir de onun d›fl güçlerle kuraca¤› ba¤lant›lar› "katalize"
edecekti.
Nitekim 1903 darbesinin perde arkas›nda masonlukla paralel duran bir
"‹ngiltere ba¤lant›s›" vard›.