Page 43 - Risale-i Nur - Tarihçe-i Hayat

İLK HAYATI 45

sonra Avrupa'dan gelen müdhiş bir dalâlet ve zendeka taarruzuna karşı
koymayı ve felsefe-i tabiiyyeden doğan dehşetli bir istibdad-ı mutlakın
hilâf-ı Kur'an prensiplerine boyun eğmemeyi, onlara itaat etmemeyi ve
hakikî hürriyet-i meşrua olan İslâmî Hürriyet ve Medeniyete çalışmayı
netice vermiştir.

Molla Said, Bitliste iken on beş - on altı yaşlarında idi. Henüz sinn-i
bülûğa vâsıl olmuştu. O zamana kadar bütün malûmatı Sünuhat kabilin-
den olduğu için uzun uzadıya mütalâaya lüzum görmezdi. Fakat o zaman
sinn-i bülûğa vâsıl olduğundan mı veyahut siyasete karıştığından mı, her
nedense eski Sünuhat yavaş yavaş kaybolmağa başladı. Bunun üzerine
her türlü fenne aid eserleri tetkike koyuldu. Bilhassa Din-i İslâma vârid
olan şek ve şüpheleri reddetmek için "Metâli" ve "Mevâkıf" nam eserler
ِ
ِ
ile Ulûm-u Âliye (هيلۤا) (Sarf, Nahiv, Mantık vesaire) ve Âliyeye (هيلاع)
َ َ
َ
(Tefsir ve İlm-i Kelâm) a dair kırk kadar Kitabı iki sene zarfında
hıfzeyledi. Hattâ, her gün okumak şartiyle, hıfzettiği Kitabların üç ayda
bir kere devrine muvaffak oluyordu. Molla Saidin iki mûtezat hâli vardı:

Birincisi: Fikrinin münkeşif bulunduğu vakitler ki; her ne eline
alırsa, onu anlamaması mümkün değildi.

İkincisi: Fikrinin münkabız bulunduğu vakitler ki; mütalâa değil,
konuşmaktan bile hoşlanmazdı.

Molla Said, günde bir iki Cüz okumak suretiyle Kur'anı hıfza başladı.
Her gün iki Cüz ezber etmekle, Kur'anın mühim bir kısmını hıfzına aldı,
fakat iki Sünuhat ile, tekmili müyesser olmadı:

Birincisi, Kur'anın çok sür'atle okunması bir hürmetsizlik olmasın
diye; ikincisi, Kur'an Hakaikının hıfzının daha ziyade lüzumu var diye
Kalbine gelmiş. Onun için Kur'an Hakaikının anahtarı olacak ve şüpehata
karşı muhafaza ve mukabele edecek Hikmet ve Fünun-u İslâmiyeye dair
kırk Risaleyi iki senede hıfzına aldı. Her gün bir parça ezberden okumak
suretiyle, hepsini üç ayda ancak devrediyordu.

"Mirkat" ismindeki Kitabı, Haşiye ve Şerh olmaksızın hıfzetmeye
başladı. Bilâhare eline geçen mezkûr Kitabın Haşiye ve Şerhi ile