Page 17 - เอกสารประกอบการสอน pdf

บทที่ 1 กระบวนทัศน์ของการพัฒนาอย่างยั่งยืน 6

ั
กลับมาขายประเทศก าลังพฒนาในราคาสูงมาก นอกจากนี้ การกระจายตัวของทรัพยากรที่ไม่เท่าเทียมกัน
เช่น น้ ามัน ถ่านหิน ซึ่งเป็นแหล่งเชื้อเพลิงพลังงาน ท าให้เกิดปัญหาการเคลื่อนย้ายทรัพยากรส่งผลกระทบ
ต่อภาวะสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้น

4) ผลที่เกิดจากการใช้เทคโนโลยีที่ไม่เหมาะสม (Consequences of Misapplied Technology)
ั
ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่มนุษย์น ามาช่วยในการพฒนาคุณภาพชีวิตนั้น มีส่วนช่วยเร่งให้เกิดการ
ุ
ขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น เพราะกระบวนการผลิตทางอตสาหกรรมต้องการวัตถุดิบเป็น
จ านวนมาก และสามารถสร้างผลผลิตออกมาได้อย่างรวดเร็ว เพื่อสนองความต้องการของมนุษย์ นอกจากนี้
การใช้ที่ไม่เหมาะสม มีส่วนท าให้เกิดมลพษ และการท าลายทรัพยากรธรรมชาติเป็นจ านวนมาก เช่น
ิ
การใช้เครื่องมือการประมงในการจับสัตว์น้ าที่ทันสมัยจะท าให้จ านวนประชากรสัตว์น้ าลดลง การใช้
ยาก าจัดศัตรูพืชไม่ถูกต้อง และเกินขนาดท าให้ระบบนิเวศถูกท าลาย
5) การรบกวนทรัพยากรที่มีอยู่ (Interruption of Supply) การที่มนุษย์เข้าไปใช้ประโยชน์จาก

ื้
ทรัพยากรธรรมชาติ เช่น การใช้ประโยชน์ในพนที่ป่า การจับสัตว์น้ า การล่าสัตว์ การท าเหมือง
การท่องเที่ยว ฯลฯ ล้วนเป็นการเข้าไปรบกวนทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ ระบบนิเวศจะพยายามปรับตัว
ี
เข้าสู่สมดุลใหม่ หากมีการรบกวนอย่างรุนแรงและยาวนาน การปรับตัวเข้าสู่สมดุลใหม่อกครั้งต้องใช้
ระยะเวลานาน หรืออาจจะสลายไปเลย

6) ราคาทรัพยากร (Resource Prices) ราคาทรัพยากร คือ คุณภาพ หมายถึงทรัพยากรที่มี
คุณภาพไม่ดีหรือเสื่อมโทรม เกิดจากมนุษย์ใช้ทรัพยากรโดยขาดความระมัดระวัง ท าให้เกิดการขาดแคลน
มีการปนเปื้อนของมลพิษต่าง ๆ จนไม่สามารถน ามาใช้ประโยชน์ได้
3. ปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อม (Pollution) เป็นปัญหาที่เกิดจากการที่มนุษย์บริโภค

ุ
ทรัพยากรธรรมชาติในปริมาณที่สูงขึ้นทุกขณะ โดยผ่านกระบวนการผลิตทางอตสาหกรรมเป็นระบบ
ขณะเดียวกันทั้งมนุษย์และโรงงานอตสาหกรรมต่างก็มีของเสียขับถ่ายออกสู่สิ่งแวดล้อมไม่ว่าในรูปของ
ุ
ิ
ิ
สารพษหรือพลังงานในปริมาณที่อาจก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นพษนี้จะรุนแรงขึ้นตามจ านวน
ประชากรที่เพิ่มขึ้น ท าให้เกิดปัญหา น้ าเสีย อากาศเป็นพิษ ดินเสีย เป็นต้น
ิ
จากปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นจากมนุษย์ได้ก่อให้เกิดปัญหาสังคม (Social Problem) หรือมลพษ
ิ่
ทางสังคม (Social Pollution) ซึ่งเป็นปัญหาที่สืบเนื่องมาจากการใช้ทรัพยากร การที่ประชาชนเพมขึ้น
ิ่
ความต้องการใช้ที่ดินและทรัพยากรเพมขึ้นตามไปด้วย เกิดปัญหาแย่งกันกินแย่งกันใช้ทรัพยากรที่มี
ื่
อย่างจ ากัด เช่น สนามกอล์ฟแย่งน้ าไปจากแหล่งน้ าเพอการเกษตร การบุกรุกป่าโดยผิดกฎหมายเพอขยาย
ื่
ที่ดินท ากินของประชาชน เมื่อถูกด าเนินการทางกฎหมายก็เกิดการประท้วงต่อต้าน การที่สังคมเมืองดูดเอา
ทรัพยากรจากชนบทเข้ามาใช้อย่างเกินขนาดท าให้เกิดความไม่เท่าเทียมกัน และความขาดแคลนทรัพยากร
ั
ในชนบท และปัญหาที่เกิดจากการท าลายโครงสร้างความสัมพนธ์อนดีระหว่างคนในสังคมอนก่อให้เกิด
ั
ั
อนตรายต่อชีวิตและทรัพย์สินของบุคคลในสังคมนั้น เช่น ปัญหาสารเสพติด ปัญหาอาชญากรรม ปัญหา
ั
จราจร ปัญหาชุมชนแออด เป็นต้น เนื่องจากมนุษย์เป็นสัตว์สังคม มีความจ าเป็นที่จะต้องอยู่ร่วมกันเป็น
ั
ชุมชน เมื่อชุมชนมีขนาดใหญ่ขึ้นก็กลายเป็นเมือง เป็นมหานครที่มีประชากรอยู่หนาแน่นมีโครงสร้าง
ที่ซับซ้อน กิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ที่มีการแข่งขันกันและขาดการควบคุม จึงก่อให้เกิดปัญหาสังคม หรือ

่
มลพิษทางสังคมขึ้น สาเหตุของมลพิษทางสังคม ได้แก
1) ปริมาณประชากรที่เพมอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศที่ก าลังพฒนาที่ประสบกับ
ั
ิ่
ปัญหาความไม่สมดุลระหว่างทรัพยากรธรรมชาติกับมนุษย์ ซึ่งเป็นผลท าให้เกิดปัญหาความกดดัน