Page 90 - เอกสารประกอบการสอน pdf

บทที่ 5 การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนบนฐานมรดกวัฒนธรรม 79

ื้
ความต้องการพนฐานของนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ นั่นคือ การเปิดโอกาสให้ได้แสดงจิตส านึกที่ดีต่อ
แหล่งท่องเที่ยว รวมถึงมีกิจกรรมให้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับคน วัฒนธรรม วิถีชีวิตหรือภูมิปัญญาท้องถิ่น

ที่เป็นจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยว
องค์ประกอบที่ 3 คือ การมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่น เพราะการท่องเที่ยวมีบทบาทส าคัญ
ั
อย่างยิ่งต่อการพฒนาเศรษฐกิจและสังคมของชุมชนท้องถิ่นในระยะยาวมากว่ากิจกรรมอน ๆ การเปิด
ื่
โอกาสให้ชุมชนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ในรูปแบบต่าง ๆ จะช่วยให้ชุมชนได้รับ
ผลประโยชน์จากการท่องเที่ยวทั้งทางตรงและทางออม รูปแบบของการมีส่วนร่วมของชุมชน ได้แก่
้
การลงทุนเกี่ยวกับสิ่งอ านวยความสะดวกขนาดเล็กที่ส่งผลกระทบสิ่งแวดล้อมต่ า การเป็นมัคคุเทศก์ การน า
สินค้าที่เป็นศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านมาขายแก่นักท่องเที่ยว และการจ้างงานในส่วนบริการอื่น ๆ เป็นต้น
กล่าวโดยสรุป การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เป็นรูปแบบการท่องเที่ยวที่ให้คุณค่ากับกิจกรรมที่ก่อให้เกิด

ประโยชน์กับแหล่งท่องเที่ยว ซึ่งการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ จะต้องค านึงถึงวัตถุประสงค์หลัก
4 ประการ คือ
1. เพอพฒนาจิตส านึก และความเข้าใจของนักท่องเที่ยวในการท าคุณประโยชน์แก่สิ่งแวดล้อม
ื่
ั
และเศรษฐกิจ
ิ่
2. เพอเพมพนประสบการณ์ที่มีคุณภาพ หรือคุณค่าสูงให้แก่นักท่องเที่ยว หรือผู้มาเยือน
ื่
ู
แหล่งท่องเที่ยว
3. เพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตของชุมชนที่แหล่งท่องเที่ยวตั้งอยู่
ื่
4. เพอดูแลรักษาและคงไว้ซึ่งคุณภาพสิ่งแวดล้อม รวมถึงวิถีชีวิต และความเป็นอยู่ของชุมชน
ท้องถิ่นดั้งเดิมอีกด้วย
จะเห็นได้ว่าการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มีจุดมุ่งหมายหลักในการสร้างความสมดุลให้เกิดขึ้นระหว่าง
ื่
กระแสการพฒนาทางเศรษฐกิจกับกระแสอนุรักษ์ จึงสมควรอย่างยิ่งที่จะต้องช่วยกันส่งเสริมเพอให้
ั
การท่องเที่ยวบรรลุจุดมุ่งหมาย ดังกล่าว ทั้งนี้จ าต้องอาศัยความร่วมมือสนับสนุนส่งเสริมจากทุกฝ่าย
ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ทั้งฝ่ายรัฐบาล ฝ่ายเอกชน และฝ่ายนักท่องเที่ยว
จากข้างต้น จะเห็นได้ว่า การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ (Conservation Tourism) เป็นรูปแบบหนึ่ง
ของการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน เนื่องจากเป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวที่ก่อให้เกิดผลทางเศรษฐกิจ โดยการใช้

ทรัพยากรการท่องเที่ยวอย่างมีประสิทธิภาพ เพอให้การท่องเที่ยวสร้างความมั่นคงยั่งยืนอยู่คู่สังคมมนุษย์
ื่
ั
ี
และก่อให้เกิดการพฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ฉะนั้น แนวคิดของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์จึงไม่ใช่เพยง
การท่องเที่ยวเพอผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ ที่มุ่งเสนอขายสินค้า หรือบริการทางการท่องเที่ยวให้แก่
ื่
ี
นักท่องเที่ยวอย่างเดียว หากยังมุ่งประสานผลประโยชน์ทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรมอกด้วย
จึงนับได้ว่าการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์มีส่วนส าคัญในการสนับสนุนให้การท่องเที่ยวพฒนาไปอย่างมี
ั
ประสิทธิภาพ กล่าวคือ สามารถสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว สามารถสร้างรายได้เข้าสู่ประเทศ
็
่
และสร้างความพอใจให้แกประชาชนเจ้าของท้องถิ่น ในขณะเดียวกันกปกปักรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม
และสภาพแวดล้อมทางการท่องเที่ยวให้คงอยู่คู่สังคมมนุษย์อีกด้วย

5.3 การท่องเที่ยวโดยชุมชน (Community-Based Tourism-CBT)

การท่องเที่ยวโดยชุมชน เป็นรูปแบบการท่องเที่ยวที่พัฒนามาจากแนวคิดที่ว่า ชุมชนท้องถิ่นผู้เป็น
เจ้าของทรัพยากร ควรมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการพนที่ และมีส่วนร่วมในการเป็นผู้รับประโยชน์
ื้
ทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมจากกิจกรรมการท่องเที่ยว การท่องเที่ยวโดยชุมชน