Page 24 - Geologiya va mineralogiya elektron o‘quv qo‘llanma. Sodiqova G., Usmonova M.

zarrali qumtosh; 2.4. o‘rta zarrali qumtosh; 2.5. mayda zarrali qumtosh; 2.6.

alevrolitlar (zichlangan gillar).

6-jadval

Mexanik yo‘l bilan xosil bo‘lgan jinslar tasvirlash tartibi

Nomi Jinslash ish Strukturasi Zarralar Sement turi Ishlatilish
dorm Zarralar Zarralar mineral joyi
o‘lchami shakli tarkibi
Mayda Bo‘shak 2-10 mm Dumalak Kvartsli, - Beton
shag‘al langan kaltsitli va tayyorlashda
boshqa min ishlatiladi

Chaqiq tosh Bo‘shak 10-200 mm Qirrali Kvartsli, - Beton
kaltsitli va tayyorlashda
boshqa min ishlatiladi

Konglo Sement 2-10 mm Silliqlan Kvartsli, Gilli, ohakli Qurilish
merat langan gan kaltsitli va vateriallari
boshqa min

II. Kimyoviy yo‘l bilan xosil bo‘lgan jinslar:

II.1. Karbonatli – a) mikrozarrali oxaktoshlar; b) oolit-oxaktoshlar; v) oxaktoshli tuf

– arogonit; g) mergellar; d) kremniyli oxaktoshlar; e) dolomitlashgan oxaktosh; j)

dolomitlar.

II.2. Galoidli – a) galit (osh tuzi); b) gips, v) angidrit.

II.3. Temirli – a) temir oksidlari va gidrooksidlari; b) temir karbonatlari; v) temir

sulfidlari.

II.4. Fosfatli – fosforitlar.

7-jadval

Kimyoviy yo‘l bilan xosil bo‘lgan jinslar tavsiflash tartibi

Nomi Rang Hosil bo‘lish Strukturasi Mineral Ishlatilishi
sharoiti tarkibi

Ohaktosh Kulrang Kimyoviy Mayda zarrali Asosan CaCO3 Qurilish;
qizg‘sh dengiz sement
suvlaridan tayyorlash,
kimyo
sanoatida

Galit (osh tuzi) Oq kulri Kimyoviy, Mayda zarrani NaCl Oziq, ovqat
sabz, iliq sanoatida
dengizda