Page 202 - ทักษะการเรียนรู้ ม.ปลาย
P. 202
193
วิธีการอะไรที่ก่อให้เกิดสภาพเหตุการณ์เช่นนี้
สิ่งแวดล้อมอะไรที่ก่อให้เกิดสภาพเหตุการณ์เช่นนี้
บุคคลใดที่ก่อให้เกิดสภาพเหตุการณ์เช่นนี้
ผลเสียหายเกิดขึ้นมาได้อย่างไร
ท าไมจึงมีสาเหตุเช่นนี้เกิดขึ้น
ฯลฯ
จากนั้นจึงกระท าการจัดล าดับความส าคัญของสาเหตุต่าง ๆ คือ หาพลังของสาเหตุที่ก่อให้เกิด
ปัญหา ทั้งนี้เนื่องจาก
- ปัญหาแต่ละปัญหาอาจเป็นผลเนื่องมาจากสาเหตุหลายประการ
- ทุกสาเหตุย่อมมีอันดับความส าคัญ หรือพลังของสาเหตุที่ก่อให้เกิดปัญหาในอันดับ
แตกต่างกัน
- ทรัพยากรมีจ ากัด ไม่ว่าจะเป็น บุคลากร เงิน เวลา วัสดุ ดังนั้นจึงต้องพิจารณาจัดสรร
การใช้ทรัพยากรให้ตรงกับพลัง ที่ก่อปัญหาสูงสุด
3. ขั้นวิเคราะห์เสนอทางเลือกของปัญหา เป็ นขั้นตอนที่ต้องศึกษาหาข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
อย่างหลากหลายและทั่วถึง เพียงพอทั้งข้อมูลด้านบวกและด้านลบอย่างน้อย 3 กลุ่มข้อมูล คือ ข้อมูลทาง
วิชาการ ข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง และข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับสังคมสิ่งแวดล้อม แล้วสังเคราะห์ข้อมูลเหล่านั้น
ขึ้นมาเป็นทางเลือกในการแก้ไขปัญหาหลาย ๆ ทางที่มีความเป็นไปได้
4. ขั้นการตัดสินใจ เลือกทางเลือกในการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดจากทางเลือกทั้งหมดที่มีอยู่ เป็น
ทางเลือกที่ได้วิเคราะห์และสังเคราะห์จากข้อมูลทั้ง 3 ด้าน ดังกล่าวแล้วอย่างพร้อมสมบูรณ์แล้ว บางครั้ง
ทางเลือกที่ดีที่สุดอาจเป็นทางเลือกที่ได้จากการพิจารณาองค์ประกอบที่ดีที่สุดของแต่ละทางเลือก น ามา
ผสมผสานกันก็ได้
5. ขั้นน าผลการตัดสินใจไปสู่การปฏิบัติ เมื่อได้ตัดสินใจด้วยเหตุผลและไตร่ตรองข้อมูล
อย่างรอบคอบพอเพียงและครบถ้วนทั้ง 3 ประการแล้ว นับว่าทางเลือกที่ตัดสินใจนั้นเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด
แล้ว
6. ขั้นติดตามประเมินผล เมื่อตัดสินใจด าเนินการตามทางเลือกที่ดีที่สุดแล้ว พบว่ามีความพอใจ
ก็จะมีความสุข แต่ถ้าน าไปปฏิบัติแล้วยังไม่พอใจ ไม่สบายใจ ยังขัดข้องเป็นทุกข์อยู่ ก็ต้องกลับไปศึกษา
ค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติมด้านใดด้านหนึ่งหรือทั้ง 3 ด้านที่ยังขาดตกบกพร่องอยู่ จนกว่าจะมีข้อมูลที่เพียงพอ
ท าให้การตัดสินใจครั้งนั้นเกิดความพอใจ และมีความสุขกับการแก้ปัญหานั้น
อย่างไรก็ตาม สังคมในยุคโลกาภิวัตน์เป็นสังคมแห่งการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและรุนแรง ปัญหา
ก็เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ทุกข์ก็เกิดขึ้น ด ารงอยู่ และดับไป หรือเปลี่ยนโฉมหน้าไปตามกาลสมัย
กระบวนทัศน์ในการดับทุกข์ก็ต้องพัฒนารูปแบบให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นอยู่ตลอดเวลาให้เหมาะสม