Page 199 - ทักษะการเรียนรู้ ม.ปลาย
P. 199
190
จากแผนภูมิดังกล่าวนี้ จะเห็นว่า คิดเป็นหรือกระบวนการคิดเป็ นนั้นจะต้องประกอบด้วย
องค์ประกอบต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1. เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการคิด การวิเคราะห์ และสังเคราะห์ข้อมูลประเภทต่าง ๆ
ไม่ใช่การเรียนรู้จากหนังสือหรือลอกเลียนจากต าราหรือรับฟังการสอนการบอกเล่าของครูแต่เพียงอย่างเดียว
2. ข้อมูลที่น ามาประกอบการคิด การวิเคราะห์ต่าง ๆ ต้องหลากหลาย เพียงพอ ครอบคลุม
อย่างน้อย 3 ด้าน คือ ข้อมูลทางวิชาการ ข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง และข้อมูลเกี่ยวกับสังคมสิ่งแวดล้อม
3. ผู้เรียนเป็นคนส าคัญในการเรียนรู้ ครูเป็นผู้จัดโอกาสและอ านวยความสะดวกในการจัดการ
เรียนรู้
4. เรียนรู้จากวิถีชีวิต จากธรรมชาติและภูมิปัญญา จากประสบการณ์และการปฏิบัติจริง ซึ่งเป็นส่วน
หนึ่งของการเรียนรู้ตลอดชีวิต
5. กระบวนการเรียนรู้เป็นระบบเปิดกว้าง รับฟังความคิดของผู้อื่นและยอมรับความเป็นมนุษย์
ที่ศรัทธาในความแตกต่างระหว่างบุคคล ดังนั้นเทคนิคกระบวนการที่น ามาใช้ในการเรียนรู้จึงมักจะเป็น
วิธีการสานเสวนา การอภิปรายถกแถลง กลุ่มสัมพันธ์เพื่อกลุ่มสนทนา
6. กระบวนการคิดเป็นนั้น เมื่อมีการตัดสินใจ ลงมือปฏิบัติแล้วจะเกิดความพอใจ มีความสุข แต่ถ้า
ลงมือปฏิบัติแล้วยังไม่พอใจก็จะมีสติไม่ทุรนทุราย ไม่เดือดเนื้อร้อนใจ แต่จะกลับย้อนไปหาสาเหตุ
แห่งความไม่ส าเร็จ ไม่พึงพอใจกับการตัดสินใจดังกล่าว แล้วแสวงหาข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อหาทางเลือกในการ
แก้ปัญหาแล้วทบทวนการตัดสินใจใหม่จนกว่าจะพอใจกับการแก้ปัญหานั้น
ท่านมีความเข้าใจเรื่องคิดเป็นมากน้อยเพียงใด ครูให้คะแนนผู้เรียนแต่ละคนด้วยเครื่องหมาย
เข้าใจดีมาก เข้าใจดีพอควร
2.2 คิดเป็นและการเชื่อมโยงสู่ปรัชญาคิดเป็น
พจนานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2543 ให้นิยามค าว่า ปรัชญา ไว้ว่า วิชาว่าด้วยหลัก
แห่งความรู้และหลักแห่งความจริง
คิดเป็น คือ ลักษณะอันพึงประสงค์ที่ช่วยให้คนสามารถด ารงชีวิตอยู่ในสังคมที่เปลี่ยนแปลงอยู่
ตลอดเวลา ได้อย่างสันติสุข เพราะคนคิดเป็นเชื่อมั่นในหลักแห่งความเป็นจริงของมนุษย์ที่ยอมรับในความ
แตกต่าง ของบุคคล รู้จักปรับตัวเองและสังคมให้ผสมกลมกลืนจนเกิดความพอดีและพอเพียง และเชื่อมั่นใน
การตัดสินใจแก้ปัญหาที่ใช้ข้อมูลประกอบการคิด การวิเคราะห์อย่างน้อย 3 ประการ จนเกิดความพอใจกับ
การตัดสินใจนั้นก็จะเป็นการแก้ปัญหาที่ประสบความสุข ถ้ายังไม่พอใจก็จะกลับไปศึกษาวิเคราะห์ข้อมูล
ใหม่ที่เพียงพอ และทันเหตุการณ์จนกว่าจะพอใจกับการตัดสินใจของตนเอง คนที่จะท าได้เช่นนี้ต้องรู้จักคิด
รู้จักใช้สติปัญญา รู้จักตัวเอง รู้จักธรรมชาติ สังคมสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างดี มีความรอบรู้ที่จะแสวงหาข้อมูลมา
ประกอบการคิด การวิเคราะห์ของตนเองได้
