Page 58 - HỘI THẢO KHOA HOC 18.5.2022

BÀI GIẢNG TÌNH HUỐNG
MÔ HÌNH KINH DOANH DỰA TRÊN NỀN TẢNG ỨNG DỤNG CỦA UBER

CASE-STUDY OF PLATFORM-BASED BUSINESS MODEL OF UBER

Nguyễn Giang Đô

Giảng viên, ngdo@ntt.edu.vn,
Khoa Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

A. TÌNH HUỐNG UBER

Tóm tắt: Với sự thành công ngoài mong đợi, Uber đã đã trở thành một trong những tên tuổi
lớn trong làng xe công nghệ toàn cầu. Với từng mục tiêu chiến lược rõ ràng, Uber từ thương hiệu
không tên tuổi vụt sáng trở thành một trong những đại diện Startup cho giá trị nhất thế giới. Bài
viết tình huống này sẽ cung cấp những thông tin về quá trình hình và các đánh giá về ưu nhược
điểm cho từng mục tiêu cũng như quá trình lột xác ngoạn mục của Uber.

Từ khóa: Mô hình kinh doanh trên nền tảng, xe công nghệ, ứng dụng CNTT, kinh tế chia sẻ;
Uber;

Giới thiệu

Mô hình Kinh doanh Uber còn được gọi là mô hình kinh doanh nền tảng đa mặt (multiside
platform-based business model). Theo Cusumano và các tác giả (2020), tính chất đa mặt giải thích
sự kết nối tài xế (cung) và hành khách (cầu), và bên thứ ba nhằm phục vụ phương tiện di chuyển
và chuyên chở rẻ hơn, đồng thời là một nguồn thu nhập bổ sung cho các tài xế. Theo Dara
Khosrowshahi, Giám đốc điều hành hiện tại của Uber, “Uber chiếm chưa đến 1% tổng số dặm
đường lái xe trên toàn cầu hiện nay. Chỉ một tỷ lệ nhỏ người dân ở các quốc gia có Uber đã từng
sử dụng dịch vụ của chúng tôi, và chúng tôi chỉ mới phục vụ được rất ít”. Tuy nhiên, tôi chắc chắn
rằng bạn biết rất rõ về công ty này, bạn có thể đã sử dụng các dịch vụ của Uber và rất có thể, bạn
đã cài đặt ứng dụng Uber trên điện thoại thông minh của mình.

Uber thật sự là một nền tảng công nghệ đã làm cuộc cách mạng biến đổi giao thông đô thị va
vận chuyển- và khiến các tài xế taxi và các công ty taxi truyền thống và cả người tiêu dùng phải
ngẫm nghĩ (Breidbach và Brodie, 2017). Tóm lại, Uber là một ứng dụng kết nối tài xế với người
dùng có nhu cầu đi xe, nhận hàng hoặc mua hàng thông qua ứng dụng trên công cụ là điện thoại
thông minh.

Bài giảng tình huống này giới thiệu các nội dung gợi mở những suy nghĩ độc đáo có tính đặc
thù về một mô hình kinh doanh mới (platform-based business model), trong một nền kinh tế mới
(sharing economy) (Gawer và các tác giả, 2014). Đó là về Lịch sử hình thành Uber, Ai sở hữu
Uber, Đối tác và đối thủ của Uber, Mô hình lợi nhuận và Nguồn lực của Uber thông qua phân
tích SWOT.

Lịch sử hình thành của Uber

Lịch sử Uber bắt đầu từ năm 2008. Travis Kalanick và Garrett Camp đang tham dự một hội
nghị công nghệ hàng năm (LeWeb) tại Paris. Một đêm sau hội nghị, chỉ đơn giản là không thể gọi

57