Page 214 - Giữa khi mưa lưu hoàng đổ

Lê Văn Ngăn-Thơ như chiếc bóng cuối
chân trời

Phạm Phú Phong

Mỗi khi có cố gắng về phong cách là có công việc làm thơ.
Mallarmé

Một trong những người cách tân thơ Việt tài danh là
nhà thơ Lê Đạt đã có tập thơ khá nổi tiếng thể hiện quan niệm
nghệ thuật của mình là Bóng chữ (1994), và từng nêu rằng:
“Nói rõ chữ nếu không có nghĩa đơn thuần là âm thanh và chữ
không có cảm xúc là chữ chết, song trái lại, cảm xúc mà chữ
bất cập thì cũng không phải là thơ”. Lê Văn Ngăn (1943-2015)
không lý luận, giải thích mà bằng thực tiễn sáng tạo, cũng
cùng khuynh hướng sáng tạo thế giới hình tượng nghệ thuật
thông qua cái bóng đặc sắc của nó. Hầu như sự nghiệp thơ ca
của anh, ngoài một số thơ in báo, anh chỉ có hai tập thơ đều
có nhan đề xoay quanh cái bóng đó: Vào một thời im bóng
(1974) và Viết dưới bóng quê nhà (2008). Thông thường,
người ta lấy một bài thơ tâm đắc nhất, thể hiện tập trung chủ
đề để làm nhan đề cho cả tập. Nhưng với Lê Văn Ngăn, cả hai
tập thơ đều không có bài nào có nhan đề như thế, thậm chí,
đọc lại cả tập thơ tinh tuyển vào những ngày cuối cùng của
anh trên giường bệnh, chỉ có năm mươi bài, đã có gần bốn
mươi lần anh nhắc đi nhắc lại từ này như luôn có sự hiển hiện
khả thị: bóng hình, bóng dáng, bóng người, bóng ngày, bóng
đêm, bóng thời gian… mà nhiều nhất là bóng tối. Đọc thơ, có
thể nhận ra, hầu hết thơ anh được viết ra trong đêm vắng,

202