Page 413 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

2.1- Người dân quê Việt-Nam xuất khẩu thành thi:
“Cao-Bằng, Cao-Bẳng, Cao-Băng ,
Cao lên tỉnh Lạng, cao bằng ngọn tre,”
hoặc:
“Giàu giảu giàu giau, kém mười trâu đầy một chục ,
Lợn đẻ nhung-nhúc, kém mười đồng đầy một trăm.”

Phải chăng cước-vận và yêu-vận trong hai thể thơ này đã
được định hình từ những cách gieo vần trên đây của ca-dao
tục-ngữ? Thể thơ này, trước khi có văn-tự, tổ-tiên đã dùng
để ký-thác tình-tự. Quần-chúng dù chưa theo đòi nghiên
bút, vẫn có thể tự-nhiên diễn-tả, nếu không đúng y theo lục
bát thì cũng tương-tự cho có vần có điệu. Những bài hát ru
em, ca hò ở cả ba miền Trung, Nam, Bắc, với những câu dài
ngắn không đúng là sáu tiếng, tám tiếng, thế nhưng vẫn có
vần ăn khớp hoà-hợp với nhau giữa câu trên và câu dưới,
cho thấy rõ rằng đấy là những sáng-tác tự-nhiên của họ.
Phải tận mắt tham-dự những buổi hát trống quân, quan họ,
chứng-kiến những cuộc đối đáp giữa chàng trai xa lạ đi trên
đường quê với các thôn-nữ cấy lúa cắt rạ dưới ruộng vọng
lên tiếng hát riễu cợt trêu gọi, mới thấy cái tuyệt-vời của
ngôn-ngữ Việt, cái óc sáng-tạo và tâm-hồn dạt-dào yêu
nghệ-thuật của con người Việt-Nam.

Cô gái Huế hò rằng:
“Hò ơ …Con cá tróc vi hiềm vì nước chảy,
Cần câu gẫy vì bởi bụi hóp cong,
Bởi vì anh mượn người mai chước chưa xong
Khiến xuôi (xui) nên căn-duyên trắc-trở,
Hò ơ …xuôi (xui) tấm lòng em khó nguôi.
Cô gái Bắc tay thoăn-thoắt cấy lúa, miệng đỏng-đảnh hát
vọng lên bờ:

412