Page 123 - Di san van hoa An Duong
P. 123
lấy người con gái họ Nguyễn. Ông Sào lấy người con gái họ Trần, đều là người
trong làng. Ông Quỳnh phân cho con trưởng ở trong làng, con út ra khu đất gần
chùa làng. Hai anh em tuy hai gia đình ở hai nơi, nhưng vẫn thường xuyên cùng
nhau hội họp, học tập, các ông còn tổ chức thao diễn, thi đấu võ nghệ. Năm các
ông 24 tuổi, phụ, mẫu qua đời, hai ông để tang bố, mẹ ba năm. Sau ba năm, hai
ông tiếp tục học tập, luyện rèn, nuôi dưỡng chí khí. Hai ông đóng hạm, thuyền,
thường tổ chức tập thủy trận trên bến sông quê hương. Bởi vậy sức lực, võ nghệ,
trận pháp của hai ông rất thông tuệ, thao lược, thế gian không ai sánh bằng,
dũng khí, tài nghệ khó có người theo được. Thời đó hào mục địa phương, anh
tài các nơi đến kết giao với các ông rất đông. Hai ông còn bỏ tiền giúp đỡ cho
những người cô đơn, nghèo khổ. Vĩnh Khê thời ấy trở thành một quê hương thái
bình, hạnh phúc.
Thời gian đó, vua Trần Dụ Tông (1341- 1369) bị bệnh mất, không có con
nối dõi. Năm Canh Tuất (1370), Dương Nhật Lễ lên ngôi và cho cải niên hiệu là
(*)
Đại Định . Nhật Lễ gian ác sát hại Hoàng Thái hậu, Từ Nhân Tuyên Thánh.
Trong cung Thái tể Nguyên Trác và con trưởng Nguyên Khế bàn mưu diệt Nhật
Lễ, nhưng bại lộ đều bị giết. Lúc đó Nghệ Tông, Hậu phi và thân thuộc rất lo sợ,
nên đã sang Đà Giang để ẩn náu. Người em của Nghệ Tông là Cung Tuyên
Vương Triệt, Thượng Vị Hầu Trần Nguyên Đán cùng Thiên Ninh Công chúa
Ngọc Soa, hội họp ở sông Đại Sứ, phủ Thanh Hóa khởi binh. Biết thời thế loạn
lạc, triều chính nghiêng ngả, hai ông Vũ Dao, Vũ Sào tập hợp thuộc hạ được
200 người tìm đến Đà Giang vào yết kiến nhà vua. Nghệ Tông thấy hai ông đến
giúp đỡ nên rất vui mừng, ngay hôm đó nhà vua phong cho Vũ Dao chức Thái
Uý, Vũ Sào chức Trung Lang Tướng. Vào một ngày, tháng 11, vua lệnh cho em
là Cung Tuyên Vương cùng Thiên Ninh Công chúa dẫn binh về kinh thành.
Lệnh cho Vũ Dao làm tướng tiên phong dẫn 5 ngàn tinh binh đi diệt Nhật Lễ,
Vũ Sào chỉ huy đội quân hậu ứng. Ngày 13, quân binh tiến vào phủ Kiến Hưng,
tiêu diệt hôn quân Nhật Lễ. Ngày 15, Nghệ Tông lên ngôi Hoàng đế, cải niên
hiệu quốc gia, đại xá thiên hạ. Sau chiến thắng, nhà vua khao thưởng, phong
chức tước cho quần thần, tướng sĩ. Vũ Dao được phong “Đại Trung nghĩa lang,
Tả bộc xạ Trung thánh công”, Vũ Sào được phong “Nam Hiến sát sứ công”.
Nhưng hai ông không nhận chức tước mà xin nhà vua về quê hương. Nhà vua
ban thưởng rất hậu cho hai ông và đồng ý với ý nguyện của các ông. Hai ông về
bản quán, chiêu mộ, tập hợp lực lượng để tuần tra kiểm soát các vùng sông,
123 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG