Page 679 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)
P. 679
Phaàn V: Vaên hoùa - Xaõ hoäi 679
đó dân làng tin và đi theo đạo Công giáo ngày càng đông. Họ dỡ chùa, đem tượng Phật,
Bụt bỏ vào nồi đất trôi sông. Giữa chiều nước lên, nồi đất và tượng Phật, Bụt trôi mắc
vào đượng, dân làng gọi đượng ấy là đượng Bỏ Bụt, sông ấy là sông Bỏ Nồi.
Năm 1888, nhà thờ Đức Bà, nhà thờ chính xứ được xây dựng đồ sộ giữa trung tâm
làng, chia Yên Trì thành 5 xóm (họ đạo), xây 5 nhà thờ xóm gọi là xóm 1, 2, 3, 4, 5; xây
dựng khu nhà thờ Xơ (bà Phước) nhà nguyện, nhà các cha cố (thuộc làng Yên Trì), nhà
thờ Khe Nữ, nhà thờ tỉnh lỵ Quảng Yên và các nhà thờ Trênh Giang, Gia Đước, Điền
Công, Biểu Nghi, Trạp Khê, Thất Tinh, Lý Đoán. Tất cả đều phụ thuộc giáo xứ Yên
Trì. Giáo xứ Yên Trì cũng trở thành một xứ đạo lớn ở vùng Đông Bắc, thuộc giáo phận
Hải Phòng.
Làng Yên Trì từ khi tiếp nhận Công giáo vẫn được mệnh danh là làng Công giáo toàn
tòng với 100% số dân theo đạo. Song cũng như các làng quê khác quanh vùng, người dân
làng Yên Trì thờ cúng tổ tiên, sống tốt đời đẹp đạo. Ở thời kỳ nào, giáo dân Yên Trì cũng
phát huy tinh thần yêu nước và truyền thống cách mạng, luôn đoàn kết, chung lưng
đấu cật lao động sản xuất và tham gia kháng chiến chống giặc ngoại xâm. Năm 1954,
sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, thực dân Pháp và bè lũ tay sai tăng cường các
hoạt động tuyên truyền, xuyên tạc chính sách của Đảng và Chính phủ, thực hiện chiêu
trò “Chúa đã vào Nam” nhằm lôi kéo, dụ dỗ, cưỡng ép những người Công giáo di cư vào
Nam. Yên Trì là làng Công giáo toàn tòng nên hầu hết các cha cố và giáo dân Bùi Chu -
Phát Diệm tập trung đến ở. Bị xúi giục, rêu rao xằng bậy, tình hình làng Yên Trì lúc đó
khá rối ren, phức tạp. Tuy nhiên, được tỉnh Quảng Yên và huyện Yên Hưng quan tâm,
chỉ đạo, công tác tuyên truyền, vận động, giải thích rõ đường lối, chính sách tôn giáo của
Đảng và Chính phủ tới giáo dân Yên Trì được thực hiện sâu sát, kịp thời, qua đó đập tan
âm mưu chia rẽ tôn giáo, chia rẽ gia đình của địch.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhiều giáo dân ở Yên Hưng sẵn sàng lên
đường nhập ngũ, trực tiếp cầm súng chiến đấu với kẻ thù. Ở hậu phương, giáo dân Yên
Hưng tích cực tăng gia sản xuất, phục vụ chiến đấu, chi viện cho tiền tuyến miền Nam
và hoàn thành các nghĩa vụ lương thực - thực phẩm với Nhà nước. Năm 1975, miền
Nam được giải phóng, đất nước thống nhất, giáo dân Yên Hưng cùng nhân dân trong
huyện phấn khởi bắt tay vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế, thực hiện đường
lối đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Năm 1999, xứ đạo Yên Trì (bao gồm giáo dân ở các xã Hiệp Hòa, Minh Thành, Yên
Giang và thị trấn Quảng Yên của huyện Yên Hưng) có 9 họ đạo, 15.106 giáo dân
với 9 nhà thờ . Tháng 5/2012, Giáo phận Hải Phòng quyết định thành lập giáo xứ Sông
(1)
Khoai (thuộc địa bàn xã Sông Khoai). Tính đến năm 2022, thị xã Quảng Yên có 2 giáo
xứ Yên Trì (Hiệp Hòa) và Sông Khoai, với 9 họ đạo, là một trong những địa phương có
số lượng giáo dân đông nhất tỉnh với trên 16.000 người, 2 linh mục: 1 linh mục chánh
xứ và 1 phụ tá.
Hiện nay, các sinh hoạt tôn giáo tại giáo xứ Yên Trì, Sông Khoai (trên địa bàn Quảng
Yên) diễn ra đều đặn theo lịch Phụng vụ của Giáo hội. Hằng năm có các ngày lễ chính là:
(1) Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh: Địa chí Quảng Ninh, tập 3, sđd, tr.589-590.