Page 24 - Bursa

Akif’in Bursa muhabbeti

Mehmet Akif’in düşünce ve duygu
dünyasında vatan “Canı cananı
bütün varımı alsın da Hüda/Etmesin
tek beni vatanımdan dünyada
cüda” mısralarında da belirttiği
gibi her şeyden önce gelen bir
değerdir. Bu yüzden o “Vatan sevgisi
imandandır” hadisine iman etmiş
ve onu içselleştirmiş bir vatansever
olarak gerek Anadolu’da gerekse
Balkan ve Türkistan coğrafyasında
bulunan bütün şehirleri sever.
Fakat onun Bursa’ya dair daha
özel hisler beslediğini biliyoruz.
Bunun müşahhas örneği yahut
kanıtı “Bülbül” şiiri olmakla birlikte
başka ayrıntılar da vardır. Üstelik
bu sevgisi bu şehri görerek daha
da güçlenmiş bir sevgidir. Zira
hamisi ve yakın dostu Abbas Halim
Paşa’nın bir seneden fazla yaptığı
Bursa valiliği sırasında o da buraya
birçok kez gelmiş, gezmiş ve bu şehri
çok sevmiştir. Hatıra kitaplarından
onun bu şehre ait hatıralarını hiç
unutmadığını öğreniyoruz. Yine bu
ziyaretler ona burada yakın dostlar
da kazandırmıştır. Mesela Ulu Cami
hatibi Hafız Hacı Ziya Bey, alay
müftüsü M. Fahreddin Bey bunlardan
bir kaçıdır. Hele Edirne’de iken
tanıştığı ve münasebetini bir daha hiç
koparmadığı Bursalı Hafız Emin, ona
Bursa’yı ve Bursalıları sevdiren en
mühim isim olmuştur.

Mehmet Akif’in tarihsel hikâyesine
bağlı olarak da Bursa’yı çok sevdiğini
söyleyebiliriz. Zira Osmanlının
saltanat sistemine ve özellikle son
dönem sultanlarına mesafeli duran
Akif, söz konusu olan kuruluş dönemi
padişahları olunca daha müspet
bir tavır gösterir. Bu sultanların
çoğu da Osman Gazi, Orhan Gazi,
Murat Hüdavendigar gibi Bursa’da
medfundur. Zaten “Bülbül” şiiri de
tekrar söyleyecek olursak Akif’in
Bursa’ya duyduğu muhabbeti ve
hususi alakayı gösteren bir metindir.
Bülbül’ün bize söyledikleri

Bülbül, gül metaforuyla birlikte
bir aşk hikâyesinin kahramanıdır
ve edebiyatımızda böyle anlaşılıp
anlatılmıştır. Ama Akif, bülbülü başka
bir bağlamda ele alır. Bu bağlam
içinde vatan ve millet fikri öne çıkar.
Daha sonraları bu tür bir ele alışı
Bahtiyar Vahapzâde'de görürüz.
Yine Namık Kemal’in Murababsında

20