Page 207 - FEN_24.02.2024_Neat

V

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

Öğretme-Öğrenme FB.8.3.1.1
Uygulamaları Öğrencilerin kalıtım materyaline ilişkin ön bilgileri, beyin fırtınası vb. teknikler kullanılarak

açık uçlu sorularla sorgulanır. Nükleotid, gen, DNA ve kromozom kavramları kavram
haritası vb. yöntemlerle açıklanır. Ardından öğrencilerin analoji, rol yapma vb. yöntemlerle
bu kavramları inceleyerek hiyerarşik ilişkileri ortaya koymaları sağlanır (OB1). Rol
oynama sırasında öğrencilerin olumlu iletişim dili kullanmaları ve süreçte eğlenerek
öğrenmeleri beklenir (E2.5, SDB2.1). Büyüklük sıralamasına girilmeden kromozom ve
DNA arasındaki hiyerarşik ilişki verilir. Öğrencilerin kavramlar arasındaki ilişkiye analoji
yoluyla günlük yaşamdan örnekler vermeleri istenir. Öğrencilerin elde ettiği bilgilerle var
olan bilgilerini bütünleştirmeleri, DNA ve genetik kod kavramlarının uyumlu bir bütün
oluşturduğu sonucuna ulaşmaları beklenir. Bu aşamada İş birlikli tartışma tekniklerinden
biri kullanılabilir (SDB2.1). Tartışma sırasında sabırlı ve olgun davranabilmeleri ve grup
içinde tartışmalarda liderlik gibi becerilerinin gelişmesi beklenir (D12, D4). Öğrencilerin
bu hiyerarşik ilişkiyi yapılandırmaları çalışma kâğıdı vb. araçlarla değerlendirilebilir. Analoji
kurma aşamasında sosyal bilgiler, rol oynama sürecinde ve iş birlikli tartışma teknikleri
kullanma aşamasında kendilerini ifade ederken Türkçe dersiyle ilişki kurulabilir.

FB.8.3.1.2
Öğrenciler gruplara ayrılır ve öğrencilerin olumlu iletişimin sağlandığı grup tartışmasıyla
DNA yapısı sorgulanır (SDB2.1). Ardından DNA’ya ait niteliklerini tanımlamaları sağlanır.
Öğrencilerin model, video, animasyon vb. görsel ve dijital araçlarla inceleyerek DNA’nın
yapısını belirlemeleri sağlanır (KB2.16.2, OB4,OB2). DNA’nın yapısındaki bağların adlarına
ve özelliklerine girilmeden sadece nükleotidler arası bağlar olduğuna değinilir. Pürin ve
pirimidin ayrımına girilmeden azotlu organik bazların isimleri ve eşleşmeleri ile şeker
ve fosfat molekülleri tanıtılır. Öğrencilerden DNA’nın yapısına ait elde edilen verileri
özetleyip açıklamaları istenir (OB1). Bu aşamada grup çalışması yapılabilir (SDB2.2).
Öğrencilerin açıklamalarını farklı malzemelerle DNA’nın yapısını gösteren bir model
tasarlayarak yapmaları istenebilir. Tasarlanan model, analitik dereceli puanlama
anahtarıyla değerlendirilebilir. Süreçte öğrencilerin bilimsel bakış açısıyla hareket
etmesi, yardımlaşması ve yaratıcı düşünmesi teşvik edilebilir (D4, D20, E3.3). Nükleotid
hesaplamalarına girilmez, DNA’nın kendini eşlemesi çift zincirli yapı üzerinden basit bir
şekilde açıklanır. Bu noktada video, animasyonlar vb. araçlardan faydalanılabilir (OB1, OB2).
Hangi durumda DNA’daki hataların onarılamayacağına değinilir. DNA ile ilgili çalışmalar
yürüten bilim insanları ve yaptıkları çalışmalardan bahsedilir. Ülkemiz Nobel ödüllü bilim
adamlarından olan Aziz Sancar’ın DNA ile ilgili çalışmalarına yer verilir. Tanılayıcı dallanmış
ağaç, yapılandırılmış grid vb. ölçme araçları değerlendirmeler için kullanılabilir.

FB.8.3.2.1
Eşeyli ve eşeysiz üreme kavramlarına ilişkin ön bilgilerini yoklamak amacıyla beyin fırtınası
tekniği kullanılarak hücre bölünmelerinin çeşitlerine giriş yapılabilir. Bu bölünmelere
ait özellikler dijital ortam, basılı kaynak vb. materyallerle inceletilerek sorgulamaları
sağlanabilir (OB4, OB2). Ardından kavramlar açıklanır. Öğrencilerin sorgulama yoluyla bu
kavramlara ait özellikleri belirlemeleri sağlanır. Öğrencilerin mitoz ve mayozun benzerlik
ve farklılıklarını listelemeleri istenir. Bu aşamada gruplar oluşturularak birlikte çalışmaları
teşvik edilir (SDB2.1). Mitoz ve mayoz bölünmenin evrelerine girilmeden mayoz bölünmenin
iki aşamadan oluştuğuna değinilir. Belirlenen benzerlik ve farklılıkların grupların olumlu
iletişim ve nezaket çerçevesinde karşılaştırıp tablo oluşturmaları sağlanır (SDB2.1, D14).
Karşılaştırma tablosunu poster hâlinde sunmaları istenebilir (OB4). Poster, kontrol
listesiyle değerlendirilebilir. Ayrıca kavramlara yönelik video, animasyon, dijital hikâye
vb. araçlarla öğrenmelerin pekiştirilmesi sağlanabilir (OB2). Öğrenme çıktıları eşleştirme
testi, tanılayıcı dallanmış ağaç vb. ölçme araçları ile değerlendirilebilir. Tartışma ve tablo
oluşturma sırasında Türkçe dersinde yer alan iletişim becerilerinden faydalanılabilir.

207