Page 202 - FEN_24.02.2024_Neat

V

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

FB.8.2.2.2
Ağırlık kavramı sorularak öğrencilerin mevcut bilgilerini yansıtmaları istenebilir. Yüksekliğin
değişmesine bağlı olarak yolculuk sırasında kulaklarımızda oluşan baskı hissinin nedeni
sorularak fikirleri alınabilir (E3.5). Buradan hareketle atmosferin içerisinde bulunan tüm
nesnelere ağırlıkları sebebiyle bir basınç uyguladığı fark ettirilebilir (OB1). Dünya üzerinde
yaşam bölgelerinin deniz seviyesinden farklı yüksekliklerde olduğunu ve bu farklılığın
basınç değişimine sebep olabileceğini fark etmeleri sağlanabilir (OB1). Bu konuda Torricelli
deneyinden faydalanılabilir. Ayrıca açık hava basıncının varlığını ispatlayan; ağzı kâğıtla
kapatılan su dolu bir bardağın ters çevrilmesi durumunda suyun dökülmemesi, pipetle
meyve suyu içilirken meyve suyu kutusunun büzülmesi vb. basit deneyler yaptırılabilir. Bu
konuda bilgiyi anlamlandırmak adına dijital içerikler de kullanılabilir (OB2). Rüzgâr etkisi
ile bayrağımızın dalgalanmasına dikkat çekilerek rüzgârın oluşum nedeniyle ilgili fikirleri
istenebilir (E3.5, D19). Öğrencilerin açık hava basıncı ile genleşme ve yoğunluk farkı
kavramlarını ilişkilendirerek alçak ve yüksek basınç oluşumunu fark etmeleri sağlanabilir
(OB7). Atmosfer basıncı örneklerinden yola çıkarak öğrencilerden örüntü oluşturmaları
istenilir. Bu örüntülerden hareketle yüksek ve alçak basınç alanları arasında oluşan yatay
hava akımını rüzgâr olarak tanımlamaları beklenir (OB7, KB2.9). Oluşan hava akımını dijital
içerik ya da gerçek bir deney ortamında gözlemleyerek yorumlamaları istenebilir (OB2,
OB1, OB7). Bu süreçte günlük yaşamdan açık hava basıncına yönelik; yükselen balonun
patlaması, vurgun olayı, nefes alıp verme sürecinde akciğerlerin çalışması vb. örnekler
verilebilir. Verilen örnekler değerlendirilerek açık hava basıncının yükseklik ve sıcaklık
değişimine bağlı olarak değişebileceği genellemesini yapmaları istenir. Çalışma kâğıdı,
açık uçlu sorular vb. ölçme araçları izleme amaçlı değerlendirmeler için kullanılabilir.
FB.8.2.2.3

Öğrencilere Pascal ilkesini içeren bir performans görevi verilebilir. Öğrencilerin, sınırlılıkları
belirlenmiş problem durumuna uygun olarak basit araç gereçler kullanarak mühendislik
ve tasarım döngüsüne uygun bir sıvı basıncı modeli önermeleri beklenir (OB1). Ayrıca
öğrencilere fikir vermesi amacıyla modern mühendisliğin ilk örneği olan Cezeri’nin su çarkı
tulumbası görsellerle açıklanabilir (OB4). Bilimsel bilginin bir anda oluşmadığı, güncel bilgi
birikimi ile yanlışların düzeltilmesi ve doğruların üzerine eklemeler yapılarak günümüze
kadar geldiği anlatılabilir. Bu doğrultuda; bilim ve teknolojideki gelişme ve ilerlemeleri
sağlayacak geleceğin bilim insanlarının bugünkü öğrenciler arasından çıkacağı vurgusu
yapılarak öğrencilerin ilgi ve motivasyonlarının artması sağlanabilir (SDB1.2). Model tasarım
sürecinde iş birlikli, sorgulayıcı veya proje tabanlı öğrenme yaklaşımları kullanılabilir.
Verilen performans görevleri çerçevesinde öğrenciler gruplara ayrılır ve öğrencilerden
ifadelerinde özgür seçimler yaparak grup içinde yardımlaşmaları istenebilir (E1.2, SDB2.1,
SDB2.2, D20). Modeli tasarlama sürecinde planlarını zamanında ve eksiksiz yürütmeleri
istenebilir (D4, D12, D16). Belirledikleri araç gereçlerden yola çıkarak estetik bakış açısıyla
özgün ve bütüncül bir anlayışla model tasarlamaları sağlanabilir (D8, SDB1.2, E3.11).
Tasarladığı modelini diğer modellerle karşılaştırarak tespit edilen hata ve eksiklikleri
gelişim fırsatı olarak değerlendirip modellerini geliştirmeleri sağlanır (SDB1.3, D16). Model
tasarım sürecinde teknoloji ve tasarım dersi ile ilişkilendirilebilir. Süreç öz, akran ve grup
değerlendirme formları, kontrol listesi, analitik dereceli puanlama anahtarı vb. araçlarla
değerlendirilebilir. Bu süreçte öğrencilerin tarafsız davranmaları sağlanır (D7, D1).

202