Page 201 - FEN_24.02.2024_Neat

V

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

Ön Değerlendirme Süreci Kuvvet ve kuvvetin cisim üzerindeki etkilerine yönelik mevcut bilgileri ortaya çıkarmak
için öğrencilere açık uçlu sorular sorulabilir.
Öğrencilerin madde, maddenin hâlleri, ısı, sıcaklık, tanecik, genleşme, hacim ve yoğunluk
kavramlarını örnekler üzerinden açıklamaları istenebilir.

Köprü Kurma Günlük yaşamda kullanılan araç gereçler ve iş makinelerinin basınçla ilişkisi kurulabilir.
Basıncın günlük yaşamdaki avantaj ve dezavantajlarına yönelik yorum yapılması
sağlanabilir.
Günlük yaşamda rüzgâr oluşumu ile basınç arasında ilişki kurulabilir.

Öğretme-Öğrenme FB.8.2.1.1
Uygulamaları İş makinelerinin toprağı kazan kısmının neden sivri bir yapıya sahip olduğu, delici aletlerin

uç kısımlarının inceltilmesi ve kesici aletlerin bileylenmesi ile ilgili görsel paylaşılarak
öğrencilerin bu durumların nedenini tartışmaları istenebilir (SDB2.1, OB4). Buradan
hareketle katı basıncını etkileyen nitelikler tanımlanır. Sınıfa birkaç tuğla ve biraz kum
getirilir. Öğrencilerin tuğlanın yüzey alanını ve sayısını değiştirerek kumda oluşan izin
derinliğini gözlemlemeleri sağlanır. Her örnek için kuvvet, ağırlık ve yüzey alanı değerlerini
anlam çözümleme tablosuna kaydetmeleri beklenir (OB7). Matematik dersine yönelik ön
bilgilerden hareketle katı basıncı ile kuvvet arasında doğru orantı, katı basıncı ile temas
yüzeyi arasında ise ters orantı olduğuna yönelik çıkarım yapmaları istenir (OB1, KB2.8,
KB3.3). Günlük yaşamdaki farklı örneklerden katı cisimlerin basıncını kuvvet ve temas
yüzeyi ile ilişkilendirip değerlendirmeleri istenir (D4). Katı basıncının biriminin N/m , Pascal
2
(Pa) olduğu ve “P” harfi ile gösterilebileceği vurgulanır. Katı basıncını etkileyen kuvvet,
doğrultusu ve temas yüzeyine etki etme durumuna göre kuvvet, ağırlık veya kuvvetle
birlikte ağırlık olabilecek şekilde vurgulamaları istenir. Süreç içerisinde öğrenciler merak
ettikleri soruları sorabilir (E1.1, E3.8). Tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid vb.
ölçme araçları ile izleme amaçlı değerlendirmeler yapılabilir.

FB.8.2.2.1
Öğrencilerin, Türk millî sporcularının serbest dalışta rekor kırdığı görüntüler üzerinden
suda derine dalmanın neden zor olduğunu, dalış yapan sporcunun yerinde olsalar dalış
sırasında neler hissedeceklerini sorgulamaları istenebilir (D19, SDB1.1, KB2.8). Öğrencilere
günlük yaşamdan sıvı basıncı değişimini konu alan farklı örnekler verilebilir, dijital içerikler
kullanılabilir. Bu sayede öğrencilerin ön bilgi ve deneyimlerinden yola çıkılarak verilen
örneklerde yer alan sıvı basıncı hakkında derinlik, yoğunluk, basınç değişimi ve iletimine
yönelik nitelikleri tanımlamaları beklenir. Sıvı basıncının niteliklerine yönelik sınıfta
veya laboratuvar ortamında gözleme dayalı etkinlikler oluşturulabilir. Ardından derinlik,
yoğunluk, basınç değişimi ve iletimine yönelik gözlem verilerini anlam çözümleme
tablosuna kaydetmeleri beklenir (OB7, KB2.2, KB3.3). Öğrencilerin sıvı basıncının derinlik
ve maddenin cinsine bağlı olduğunu derinlik ve yoğunlukla doğru orantılı olacak şekilde
çıkarım yaparak bulmaları istenir. Günlük yaşantısında iş makineleri, itfaiye merdivenleri,
dişçi koltuğu, hidrolik fren sistemleri vb. araçların hidrolik sistemlerinin nasıl çalıştığına
yönelik açık uçlu sorular sorularak öğrencilerin fikirleri alınır (E3.5). Verilen cevapların
doğruluğunu gözlemlemek adına sınıfa getirilen bileşik kap ile gösteri deneyi yapılarak
gözlemlemeleri ve günlük yaşamdaki farklı örneklerden sıvı basıncını derinlik ve
yoğunluk ile ilişkilendirip değerlendirmeleri istenir (OB1, D4). Tanılayıcı dallanmış ağaç,
yapılandırılmış grid vb. ölçme araçları izleme amaçlı kullanılabilir.

201