Page 16 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022

Kompyuter tarmoqlari tasnifi va hususiyatlari

1- jadval

Masofa
bo’yicha Joylashuvi Sinf
tartiblanishi

Bir kishi atrofidagi
1 m (HAN) Shaxsiy tarmoq.
territoriya

10 m Xona (kvartira) (LAN) Lokal tarmoq

100 m Bino (LAN) Lokal tarmoq

1 km Shahar tumani (LAN) Lokal tarmoq

(MAN) Shahar
10 km Shahar
mashtabidagi tarmoq;

(WAN) kengmashtabdagi
100 km Kontinent
tarmoq;

10000 km va Planeta (GAN) Internet
undan ortiq

Bu tarmoq turlari turli kompyuterlar, saqlash va kommunikatsiya

qurilmalarini o’z ichiga olishi mumkin.

Tarmoqning ba’zi xususiyatlari: host va uzel, yozib olish (download) va

yozib olish uchun uzatish(upload).

Turli kompyuter tarmoqlari, qisman katta tarmoqlarga, xost(xo’jayin)-

kompyuter xizmat ko’rsatadi. Xost-kompyuter yoki qisqacha host tarmoqni

boshqarib turuvchi markaziy kompyuterdir. Lokal tarmoqlarda host-

kompyuterning ba’zi funktsiyalarini server(server) deb ataluvchi kompyuter

bajarishi mumkin. Server(xizmatchi)-bu tarmoqdagi turli foydalanuvchilarga

xizmat ko’rsatuvchi kompyuterdir.

Uzel – bu sodda qilib aytganda, tarmoqqa ulangan qurilma. Uzel – kompyuter,

terminal, saqlash va boshqa qurilmadan iborat bo’lishi mumkin.

Tarmoq foydalanuvchisi sifatida siz download yoki upload qilishingiz

mumkin. Download (yozib olish) – bu boshqa kompyuterdagi faylni olish va

o’zingizni kompyuteringizda saqlash, upload (yozib olish uchun uzatish) esa,

aksincha.

Nazorat savollari:
15