Page 46 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 46

2.  Tarmoqlarni ekspluatatsiya qilish jarayoni
                        3.  Tarmoq standartlari


                        Tayanch  iboralar:  ITO,  CCITT,  ISO,  Bitnet,  DIN,  TELNET,  USENET,

                  IEEE. Novell,SNA, DECnet, TCP/ IP, Banyan, Apple



                                         1. Kompyuter tarmoqlariga oid tashkilotlar.

                        Xozirda butun  dunyoda  ko’plab kompyuter tarmoqlariga  ulanmoqda. Butun

                  dunyo  miqyosida  kompyuterlar  orqali  muloqot  bulishi  uchun  ular  bir-birini

                  tushunishi  kerak  (mutanosibli  bo’lishi  kerak).  Kompyuterlar  mutanosibligini
                  ta’minlash  maqsadida  ITO–International  Telecommunication  Union  (xalqaro

                  telekommunikatsiya  uyushmasi)  tashkil  qilingan.  U  telefon  va  ma’lumotlarni
                  uzatish tizimlari nazorat qiluvchi uchta organdan iborat. Bu organ CCITT frantsuz

                  suzlarida  Consultatif  International  de  Teagraphique  et  Telefonique  deb  ataladi.

                  Ularning asosiy vazifasi telefon, telegraf, ma’lumotlarni uzatish xizmati sohasiga
                  oid  taxmin  takliflarni  ishlab  chiqadi  va takliflar ko’p xollarda  xalqaro andozaga

                  aylanadi.
                        Xalqaro  andozalar  ISO  -  (International  Organization  and  Standardization  –

                  Xalqaro tashkilot va andozalash) tomonidan ishlab chiqiladi. U uziga dunyodagi

                  100 dan ortik mamlakatlarni birlashtirgan. Shu jumladan AQShning ANSI, Buyuk
                  Britaniyaning BSI, Germaniyaning DIN tashkilotlarini birlashtiradi.

                        Yana  bir  xalqaro  tashkilot  IEEE  (Institute  of  Electrical  and  Electronics

                  Engineers-elektr va elektromuxandislik intituti) turli jurnallar chiqarishdan tashqari
                  elektron va hisoblash texnikasi bo’yicha ko’plab andozalarni ishlab chiqadi. Lokal

                  tarmoqlar uchun uning IEEE 82 andozasi asosiy hisoblanadi.
                        Kompyuterli  tarmoqlar  sohasida  standartlashtirish  bilan  shug‘ullanadigan

                  tashkilotlar 6-jadvalda keltirilgan.



                                                                                                      6- jadval

                    Tashkilot  qisqartrilgan                                To‘liq nomi
                     statusi           nomi                 Inglizcha                        Ruscha
                                                     International Telegrap            Telefon va telegraf
                                  CCITT/MKK              and Telephone.                 bo‘yicha Xalqaro

                     Xalqaro      TT ITU (1993      Consultative Commitell          maslaxatchi qo‘mitalar.
                                                           International
                                                                                             Xalqaro
                                      yildan)
                                                       Telecommunication            Telekommunikatsiyalar
                                                         Union-Telecom               birlashmasi – Telekom
                                                                45
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51