Page 65 - 4. Giao an, de cuong bai giang
P. 65
với trường hợp đồng phạm.
Cơ sở pháp lý của nguyên tắc này là Điều 58 BLHS quy định: “Khi quyết
định hình phạt đối với những người đồng phạm, Tòa án phải xét đến tính chất của
đồng phạm, tính chất và mức độ tham gia phạm tội của từng người đồng phạm.
Các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng hoặc loại trừ trách nhiệm hình sự thuộc
người đồng phạm nào, thì chỉ áp dụng đối với người đó”.
Căn cứ vào quy định trên, Theo luật hình sự Việt Nam, việc xác định trách
nhiệm hình sự của những người đồng phạm phải tuân thủ những nguyên tắc có
tính đặc thù sau: nguyên tắc chịu trách nhiệm chung về toàn bộ tội phạm trong
đồng phạm; nguyên tắc chịu trách nhiệm độc lập về việc cùng hiện vụ đồng phạm;
nguyên tắc cá thể hóa trách nhiệm hình sự của những người đồng phạm.
a. Nguyên tắc tất cả những người đồng phạm phải chịu trách nhiệm chung
về tội phạm đã gây ra
Cơ sở lý luận của nguyên tắc này xuất phát từ quan điểm toàn diện và mối
quan hệ biện chứng giữa nguyên nhân và kết quả của triết học Mác - Lênin, coi
tội phạm thực hiện dưới hình thức đồng phạm là một thể thống nhất, không thể
tách rời của tất cả các hành vi của những người tham gia. Mỗi người đồng phạm
có sự liên kết không chỉ về mặt hành vi mà có sự liên kết về mặt ý thức với những
người đồng phạm khác để cùng thực hiện một tội phạm. Hành vi của mỗi người
đồng phạm có sự liên kết, thống nhất với nhau để gây ra hậu quả nguy hiểm cho
xã hội.
Bên cạnh cơ sở lý luận, thì cơ sở thực tiễn: xuất phát từ việc các hình thức
đồng phạm rất đa dạng từ đồng phạm giản đơn, đồng phạm phức tạp; đồng phạm
không có thông mưu trước, đồng phạm có thông mưu trước, đồng phạm phạm có
tổ chức, nhưng không thể phân chia tội phạm đã được thực hiện ra những phần
riêng để buộc mỗi người đồng phạm phải chịu trách nhiệm hình sự một cách độc
lập về từng phần tương ứng với hành vi mà họ đã thực hiện.
Biểu hiện của nguyên tắc này được thể hiện ở 3 nội dung sau:
Biểu hiện thứ nhất của nguyên tắc này là, tất cả những người đồng phạm đều
bị truy tố, xét xử về cùng một tội phạm tương ứng của Bộ luật Hình sự và trong
60