Page 35 - Buku Teks Digital Mate KSSM T5

BAB 1 Ubahan

Bagaimanakah menyelesaikan masalah yang melibatkan 1
ubahan songsang? BAB
Menyelesaikan masalah
Contoh 21 yang melibatkan ubahan

Berdasarkan Hukum Boyle, tekanan gas, p, bagi satu jisim gas songsang.
berkadar songsang dengan isi padu gas, V, jika suhu
gas itu adalah tetap. Rajah di sebelah menunjukkan gas
terperangkap di dalam sebuah silinder. Apabila isi padu p kPa
di dalam silinder itu ialah 80 cm , maka tekanan gas
3
menjadi 190.25 kPa. Hitung isi padu gas dalam cm , V cm 3
3
apabila tekanan gas di dalam silinder itu ialah 121.76 kPa.
Penyelesaian:

Memahami masalah Merancang strategi
• p berkadaran songsang dengan V Tentukan hubungan antara p dengan V dalam
• Apabila V = 80 cm , bentuk persamaan. Kemudian, hitung nilai V
3
p = 190.25 kPa apabila p = 121.76 kPa.

Membuat kesimpulan Melaksanakan strategi
Apabila p ∝ 1 Maka, p = 15 220
p = 121.76 kPa, V V
k
V = 125 cm 3 p = V Apabila p = 121.76,
Apabila V = 80, p = 190.25, 121.76 = 15 220
k V
190.25 =
80 V = 15 220
k = 190.25 × 80 121.76
= 15 220 = 125 cm 3

Latih Kendiri 1.2c
1. Jadual di sebelah menunjukkan rintangan Rintangan, R (Ω) 1 4 9 16
bagi seutas dawai yang berubah dengan Jejari keratan
keratan rentas jejari. rentas, j (mm) 1.2 0.6 0.4 0.3
(a) Tentukan sama ada rintangan, R, bagi
dawai ini berubah secara songsang dengan j .
2
(b) Hitung jejari dawai dalam mm, jika rintangannya ialah 25 Ω.
2. Bilangan kubus, b, yang dihasilkan daripada sejumlah kuantiti logam yang tetap berubah
secara songsang dengan kuasa tiga sisinya, p cm. Jika b = 16 apabila p = 1.5, hitung
nilai p apabila b = 250.
3. Bilangan ayunan, A bagi satu bandul ringkas berubah secara songsang dengan punca
kuasa dua panjang bandul, p cm dalam suatu tempoh yang tetap. Diberi bahawa bilangan
ayunan ialah 9 apabila panjang bandul ialah 36 cm, hitung panjang bandul ringkas jika
bilangan ayunan ialah 15.

25
KPM