Page 18 - คู่มือการใช้รูปแบบการพัฒนาๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆใส่ แบล็คกราววววววววววววว
P. 18
18
การเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพในโรงเรียนที่มีประสิทธิผลนั้นจะต้องคำนึงถึง
ปัจจัยหลายประการ ทั้งนี้มีนักการศึกษาได้กล่าวถึงแนวทางการเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทาง
วิชาชีพที่น่าสนใจไว้ดังนี้
วิจารณ์ พานิช (2555: 146) กล่าวว่า การดำเนินการเพื่อจัดการเปลี่ยนแปลงใน
โรงเรียนสู่ความเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพนั้น ผู้บริหารโรงเรียนหรือครูใหญ่และครูแกนนำ
จะต้องดำเนินการตามบัญญัติ 7 ประการดังนี้
1. การจัดโครงสร้างและระบบเพื่อสนับสนุนชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ หมายถึง
การปฏิวัติโครงสร้าง ระบบการทำงาน และวัฒนธรรมร่วมหมู่ (Collective Culture) โครงสร้างของ
ระบบงาน ระบบการจัดการเรียนการสอน จะต้องปรับเปลี่ยนให้เอื้ออำนวยต่อการช่วยกันดำเนินการ
ช่วยเหลือนักเรียนที่เรียนล้าหลังให้เรียนทันเพอนร่วมชั้น โดยที่การช่วยเหลือนั้นดำเนินงานที่มี
ื่
บุคลากรหลายฝ่ายเข้ามาร่วมกัน และทำอยู่ภายในเวลาตามปกติของโรงเรียนไม่ใช่การสอนนอกเวลา
รวมทั้งมีเวลาสำหรับครูประชุม แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์การทำงานของตนเพื่อหาทางพัฒนา
วิธีการทำงานให้ได้ผลดียิ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง
2. การสร้างกระบวนการวัดผลเพื่อติดตามความก้าวหน้าของผู้เรียน หมายถึง การกำหนด
ตัวชี้วัดความก้าวหน้า (Process Indicator) ซึ่งสำหรับโรงเรียนแล้ว ควรวัดที่มีผลการเรียนของผู้เรียน
เวลาเรียนของผู้เรียนที่เป็นการเรียนแบบลงมือทำ (Action Learning) ว่ามีสัดส่วนร้อยละเท่าไรของ
เวลาทั้งหมด พฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนแต่ละคน ร้อยละของผู้เรียนที่มีปัญหาทางด้านการเรียน
และปัญหาส่วนตัวที่ได้รับการดูแลอย่างทันท่วงที นอกจากนี้ยังต้องมีตัวชี้วัดความก้าวหน้าของ
พฤติกรรมการทำงานการทำหน้าที่ครู เช่น การแบ่งสัดส่วนเวลาในการทำหน้าที่ของครูระหว่างการ
เตรียมการออกแบบการเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม การทำหน้าที่โค้ชหรือผู้อำนวยความสะดวก
(Facilitator) ให้แก่นักเรียน การชักชวนนักเรียนทบทวนไตร่ตรอง (Reflection) สิ่งที่เรียนรู้ได้
เพื่อตีความผลของการเรียนรู้ การรวมกลุ่มกับทีมครูเพอแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากประสบการณ์การ
ื่
ทำงานหลักการสำคัญของการกำหนดตัวชี้วัดความก้าวหน้า คือ จำนวนตัวชี้วัดที่ไม่มากจนเกินไปและ
จะต้องเน้นเฉพาะปัจจัยที่สำคัญเท่านั้น ไม่ใช่การให้คุณให้โทษแกครู เพราะตัวชี้วัดถือได้ว่าเป็น
่
เครื่องมือของผู้ทำงานในการแลกเปลี่ยนการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเรียนรู้และการเปลี่ยนแปลง
วัฒนธรรมการทำงาน
3. การปรับเปลี่ยนเวลาในการจัดการเรียนการสอนเพอสนับสนุนให้เกิดชุมชนแห่งการ
ื่
เรียนรู้ทางวิชาชีพ ทรัพยากรที่สำคัญที่สุดคือ "เวลา" ที่จะต้องปรับเปลี่ยนการจัดการหรือการใช้เวลา
เรียนของผู้เรียนและเวลาการทำงานของครูเสียใหม่เพอให้การทำงานนั้นมุ่งพัฒนาการเรียนรู้ของ
ื่
ผู้เรียน รวมทั้งสามารถทำงานแบบทีมใช้การร่วมมือร่วมพลังในการแก้ไขปัญหาอย่างยากหรือ
ดำเนินการต่อประเด็นท้าทายและสร้างสรรค์กลยุทธ์ทางการสอนใหม่ๆ
4. การใช้คำถามเพื่อชี้นำการพัฒนาทางวิชาชีพ คำถามที่สำคัญสำหรับการเสริมสร้าง
การเป็น "โรงเรียนที่ดี" และมความเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพมีเพียง 4 คำถามเท่านั้น คือ
ี
1) ในแต่ละช่วงเวลาเรียนต้องการให้นักเรียนได้ความรู้และทักษะอะไรบ้าง 2) รู้ได้อย่างไรว่านักเรียน
แต่ละคนได้เรียนรู้และทักษะที่จำเป็นนั้น 3) ทำอย่างไรหากนักเรียนบางคนไม่ได้เรียนสิ่งนั้น
4) ทำอย่างไรกับนักเรียนที่มีความก้าวหน้าไปแล้ว
